سد النهضه (رنسانس) هم‌چنان در آستانه قرن بیست ویکم یکی از جدید­ترین و خطرناک­ترین موضوعات برای سودان و مصر می­باشد. از زمان اعلامیه اصول در 23 مارچ 2015م در خارطوم این سد به شدت در صحنه‌سیاسی باقی مانده است، که توسط رؤسای سه کشور: سودان، مصر و اتیوپی امضاء شد. سیسی مصر که بیانیه اصول را در خارطوم امضاء کرد، ناراحت گردیده و در تنگنا قرار گرفت به دلیل این­که، به خاطر خطرات سد النهضه (رنسانس)  تا روز قیامت مورد لعن و نفرین قرار خواهد گرفت، خطراتی‌که خسارات بی­شماری را با پیامدهای بی­شماری در کوتاه مدت و دراز مدت پدید خواهد آورد.

اما عمر البشیر، در یک انقلاب خشونت‌آمیز که در اپریل سال 2019م برپا شد؛ نیرو و قدرتش نیست و نابود گردید و سلطنت و فرمانروایی‌اش سرنگون شد. او و رسانه­هایش اعلام می­کردند که سد النهضه (رنسانس) به خوبی می­تواند که مولد برق باشد و از خطر سیلاب­ها بکاهد؛ اما این‌کار یک مکر ونیرنگ عمدی بیش نبود؛ زیرا سودان در صورت پر شدن سدی که 72 ملیارد مترمکعب ذخیره می­کند. بر علاوه این‌که خودش متحمل ضرر بزرگی خواهد شد مصر را نیز بی­نصیب نخواهد کرد و این فقط کافی­ست که مخزن­ روزیرز و سدهای دیگر را به نابودی بکشاند و این کار باعث می­شود که خارطوم، مدنی و دیگر اماکن متحمل خسارات بی­شماری شوند و هم‌چنین ممکن است که زیرساخت­ها و حتی مردم از این خسارت بی­بهره نگردند. این سد النهضه (رنسانس) چیست؟

سد بزرگ النهضه (رنسانس) اتیوپی  به اصطلاح (به زبان امهاری)، سدهزاره می­گویند که بر رود نیل آبی در اتیوپی ساخته شده است، ساخت آن از سال 2011م شروع شده است. این سد در منطقه بنیشانگول-گوموز اتیوپی به فاصله 20 کیلومتری مرز سودان به سمت شمال شرقی در بخشی از مرزهای ولایه نیل آبی واقع شده است.

اتیوپی می‌گوید که هدف این سد تولید انرژی الکتریکی است. پیش­بینی می­شود که این سد؛ با ظرفیت 6000 مگاوات بزرگ‌ترین ظرفیت برق آبی در آفریقا را تشکیل خواهد داد. این سد شامل 15 واحد تولید برق (مونت کارلو) است.

اداره‌ی إحیا و بازسازی آمریکا در زمان پادشاهی هیلاسیلاسی؛ امپراطور اتیوپی بین سال­های 1964-1956م مکان نهایی سد النهضه (رنسانس) را در رود نیل آبی تعیین کرد؛ اما کودتای 1974م کار را متوقف کرد و یک‌روز پس از اعلام رسمی پروژه در 31 مارچ 2011م شرکت آمریکایی وی­بلید قراردادی را به ارزش 4.8 ملیارد دلار منعقد کرد.

چیزی‌که عجیب است و آن این‌که بیانیه اصول که در 23 مارچ سال 2015م در خارطوم از سوی رئیس جمهورهای مصر، سودان، و اتیوپی به امضاء رسید، یک کار‌تشریفاتی بود؛ زیرا جشن افتتاحیه و تهداب‌گذاری آن قبلاً در 31 مارچ 2011م برگزار شده بود. به همین ترتیب چیز دیگری‌که عجیب است و آن این­که محمد دحلان فرمانده اسبق جنبش فتح فلسطین که متهم به فساد بود؛ مهندس این توافقنامه بیانیه اصول می­باشد. روزنامه مصر روز جمعه، 1می 2015م به نقل از نیوزویک نقش محمد دحلان را در توافقنامه سد النهضه (رنسانس) چنین بیان داشت که وی به دعوت نسخت وزیر اتیوپی؛ هلیماریم دیسالین وساطت نمود، این روزنامه اشاره کرد که این توافقنامه، نتیجه یک‌سال مذاکرات و جلسات در ابوظبی، آدیس آبابا وقاهره می­باشد. نیوزویک می­گوید که محمد دحلان در دیپلوماسی­ شاتل با قدرت­های منطقه­ای اشتراک داشته و با مقامات رژیم یهود در فرانسه دیدار کرده است.

مصر، سودان و اتیوپی مذاکرات را تحت فشار مصر انجام دادند، بعد از این‌که مصر مطمئن شد که سدالنهضه؛ آینده آبی‌اش را به چالش می­کشاند و آن‌را در برابر ضرر و باج گیری­های سیاسی کشورهای غرب آسیب پذیر می­سازد. نکته قابل توجه این‌ست که اتیوپی که در هنگام امضاء بیانیه اصول در خارطوم حاضر بود و برای اینکه نقش مالی را تمثیل کند بالای امریکا و بانک جهانی اعتماد می­کند. شرکت وی­بیلد که در هنگام جشن افتتاحیه پروژه سد النهضه به تاریخ 31 مارچ 2011م 4.8 ملیارد دالر را پرداخت کرد، این را مؤکد می­سازد که امریکا و رژیم یهود از دیر زمان­ها بدین‌سو بعنوان سلاح مخفی در کمین این سد بوده اند تا که در هنگام نیاز یکی از سناریوهای مبتنی بر باج گیری علیه سودان و مصر را در آینده بازی کنند.

مصر وسودان طی ده سال جلسات و مذاکرات برگزار نمودند؛ اما آن‌همه مذاکرات به ناکامی گرایید و موفقیت چشم­گیری را ببار نیاورد. آخرین مذاکره در کینشاسا برگزار گردید، جایی که BBC در 8 اپریل 2021م هشدارهای رئیس جمهور سیسی را پس از فروپاشی مذاکرات چنین نقل نمود: «فوران تنش­ها به سبب سد النهضه (رنسانس) که اتیوپی بالای نیل آبی می­سازد خطرناک است».

خطرات سد النهضه (رنسانس) برای سودان و مصر واضح است، مخصوصاً این‌که اتیوپی اصرار دارد که سدالنهضه باید که در خزان امسال در اواسط ژوئیه 2021م برای بار دوم پر گردد؛ بدون این‌که اشاره به مصر و سودان داشته باشد. سامح شکری وزیرخارجه مصر، بعد از فروپاشی مذاکرات کنیشاسا گفت: «همواره تمام مسائِل مختلفی که پیرامون سد النهضه (رنسانس) ارائه شده است می­بینیم که از سوی اتیوپی رد شده است، آن‌هم به خاطری‌که عملیات که علیه اساسات مذاکرات پیدا شده است و در آینده نزدیک مصر آن‌چه را که مناسب ببیند بخاطر حفظ امنیت ملی آب انجام خواهد داد».

و با همین شدت، خارطوم از طریق بیانیه وزارت آبیاری و منابع سودان به نتیجه مذاکرات پاسخ داد: «این عدم مقاومت اتیوپی باعث می­شود که سودان تمام گزینه‌های ممکن را برای محافظت از امنیت شهروندان خود، همانطور که در قانون بین‌المللی  تضمین شده است در نظر بگیرد». واضح است که مصر به آب نیل بستگی داشته و تا حدود 97% از آب آبیاری و آشامیدنی خود را از آن تأمین می­کند.

در بیانیه دیگری سیسی گفته است: «ما هیچ کس را تهدید نمی­کنیم، اما هیچ کس با گویش مصری قطره‌ی از آب‌را مصر نمی­تواند بگیرد، در غیر این‌صورت منطقه شاهد وضعیت بی­ثباتی خواهد بود که هیچ کس تصور آن‌را نمی­کند»؛ اما وی از سخنش برگشت و گفت: « مذاکره انتخاب ماست و ما آن‌را شروع نموده ایم».

تعداد زیادی از مذاکرات برای برخی از کارشناسان نشان داد که اراده سیاسی برای مذاکره کننده اتیوپی در دسترس نیست و این موضوع نشانگر دخالت دستان دیگری است، که واقعیت جدیدی را برای حذف استراتیژی تحمیل می­کند که دامنه آن فقط برای کسانی‌که از یک زاویه مبدئی می­نگرند معلوم می­باشد و تنها آنان می­دانند که سد النهضه (رنسانس) یک سد فاجعه­بار و طولانی مدت بوده که خسارات آجل و عاجل را در پی خواهد داشت. دومین آبگیری سد النهضه (رنسانس)، جایی‌که ظرفیت ذخیره سازی آب پر شده دوم به 18 ملیارد مترمکعب می­رسد، اگرچه اولین پرکردن ظرفیت 4.9 ملیارد مترمکعب بود، زیرا تاثیر واضحی از آب­های رود نیل آبی وجود داشت، به گونه‌ای که به سبب آن سکتور برق متأثر شد و لجن و مواد ته‌نشین برخی از محصولات در مناطق ورود نیل آبی به سودان نیز بر علاوه سیلاب­های که به طرز عجیب آمد کم گردید. واقعیت دولت مصر و سودان این­ست که آن‌ها نمی­توانند که هیچ پیشرفتی در توقف سد النهضه (رنسانس) داشته باشند و آن‌ها چنین فکری هم ندارند، بلکه فریضه و جاه‌طلبی آن‌ها برای هماهنگی در پرکردن سد و تبادل اطلاعات برای بهره‌برداری از سد می­باشد. این کار با وجود سادگی آن، اتیوپی هیئت های مذاکره کننده را تحریک می­کند و با لنزهایی‌که به آن‌ها کمک مالی می­کند، به آن‌ها نگاه می­کند؛ گویی آن‌ها در سرزمینی هستند که هیچ ارتباطی به مجری رود نیل بزرگ ندارند و گویا که آن در کشورشان روان نیست!

 کارشناسان معتقد اند که سودان بیش از مصر تحت تأثیر عواقب پرکننده دوم قرار دارد که این چیز در سال گذشته به وضوح مشهود بود، گزارش­ها حاکی از آن اند که پرشدن دومی 13.5 ملیارد مترمکعب آب‌را فراهم آورده و مجموعاً با پرشدن اولی 18.5 ملیارد مترمکعب فراهم خواهد شد. هم‌چنین گزارش­ها حاکی از آنست که مخزن روزیرز به دلیل کمبود آب در رودخانه از کار خواهد افتاد. اظهارات دولت­های ما و تعامل شان با پروندۀ سد النهضه (رنسانس) بیانگر میزان ضعف شدید شان را نشان می­باشد، بلکه نشان می­دهد که حکام ما با این مواقف ضعیف شان در برابر مسائِل سرنوشت­ساز امت اسلامی کشنده‌تر اند.

سیسی کسی است که بیانه اصول سد النهضه (رنسانس) را امضاء کرد و اکنون با ابراز تأسف و تهدید، بردن قطره­ی آب‌را از مصر خط سرخ می­داند! و سودان و دولتش بزودی به دادگاه­های بین‌المللی و قوانین بین‌المللی متوسل خواهد شد!

در حقیقت، نه سیسی و نه هم دولت انتقالی سودان به هیچ‌وجه نمی­توانند که به پروژۀ سد النهضه (رنسانس) آسیبی وارد کنند، زیرا کار به دست آمریکاست و او بود که خشت­های اولی آن را نهاد و اکنون هم او مسؤول فعلی این پروژۀ فاجعه­بار می­باشد که از طریق آن می­خواهد که سودان شمالی را تضعیف ساخته و گره­های را که تحت آن رنج می­برد را افزایش دهد، بعد از آنکه بخشی از آن را جدا نمود تا که قطعۀ را بشکناند و همین چیز احتمال می­رود که بحران­ها را پدید آورد.

این واضح است که آب­ منبع قدرت اقتصادی است که توسط آن دولت­ها در پروژه­های کشاورزی، برق و دیگر پروژه­ها تقویت می­شوند، ما این حکام را نام بردیم و آن­ها نقش یک شاگرد ناکام و احمق را بازی می­کنند و میزان خطرات گام­های‌شان را می­دانند. با این حال، آن­ها در بارۀ هیچ مؤمنی از امت اسلامی مراعات خویشاوندی و پیمانی را نمی­کنند، و آن­ها هستند که خط متقدم استعمار اند و دستورالعمل­های آن را عملی می­کنند؛ اگرچه که این کارشان باعث نابودی و هلاکت امت گردد. وقتی سیسی می­دانست که که سهم آب کاهش خواهد یافت و می­دانست که این توافقنامه نقض توافقنامه 1959 آب نیل است، سیسی با امضای توافقنامه اعلامیه اصول چگونه اقدام کرد؟ و عمر البشیر همان توافقنامه را چگونه امضاء کرد در حالی­که از میزان خطرات و خسارات که وارد می­شد آگاه بود؟ با این حال، چوکی کج شده قدرت‌شان عبارت از خط سرخ است، نه موضوعات سرنوشت­ساز امت که چنین ادعا می­کنند.

مثال­ها و نمونه­های از خادم و مزدور بودن این حکام برای غرب از طریق گمراه­سازی امت وجود دارد؛ چگونه حسن نصرالله امنیت رژیم یهود را آنگاه که از جنوب لبنان عقب‌نشینی کرد، با تن دادن به توافقنامه­ای حفظ کرد، توافقنامه­ای که متضمن ورود چهارهزار سرباز تابع سازمان ملل به اروپا بود تا که حسن نصرالله را به شکارچی متحول سازد که در سوریه رفته و اطفال را آنگاه که آمریکا از وی بخواهد بقتل برساند! جمال عبدالناصر چگونه عمل کرد وقتی‌که لشکریان عرب به نابودی ارتش یهود و ورود به تل آویو به جنگ 1967م نزدیک شدند، وی اعلان کرد که جنگ را متوقف سازید! سپس وی به یک قهرمان دروغین در خدمت پروژۀ آمریکا در کنانه الله (مصر) مبدل شد. و عمر البشیر برای ضربه زدن به جنبش­های مسلح مورد حمایت اروپا از طریق نیروهای پشتیبانی سریع ایستاد و سناریوی بقای جنبش مردمی کرانۀ وینگ الحیلو را برای زنده ماندن درهنگام نبردهای ساختگی در منطقه تروجیه، العتمور در جنوب کردوفان وقتی‌که فروکش شود و عقب‌نشینی کند، ترسیم کرد تا الحیلو قهرمان عالی گردد، در عین حال که نسبت به تمام جنبش­ها نیروها و تجهیزاتش را حفظ نموده باشد تا باشد که در زمان مناسب ابتکار عمل را بدست گیرد! پس این­ها بعد از امضاء بیانیه اصول، چگونه از اتیوپی می­خواهند که سد النهضه (رنسانس) را برای شان واگذار کند؟!

سناریوی جنگی که سیسی از بینی خود می­وزد، با وجود این‌که سودان همرای اوست جرئت آنرا ندارد، سیسی می­خواهد با تهدیدهایی‌که انجام ­می­دهد، عیوب و خراب­کاری­های خود را بپوشاند و خود را قهرمان تبارز دهد؛ اما هیچ کاری کرده نمی‌تواند. تعدد سناریوها یا با ضرب و شتم است که این کار توسط سیسی و سودان قابل انجام نیست و یا هم از طریق سناریو مذاکرات است که این کار هم با عزم اتیوپی برای پرکردن مرحله دوم به پایان رسید، و اما سناریو آخری که در برابر پروژۀ سد النهضه (رنسانس) و توقف و نابودی آن قرار دارد و این مسئله حل نخواهد شد، مگر توسط یک دولت مبدئی که  خطر پروژه را به اعتبار این‌که یک پلان و نقشه است که هدف آن تضعیف مصر و سودان است دریابد و بداند که  آمریکا می‌خواهد شرف و عزت را از آنان سلب نموده و آنان را بی­شرف بگرداند تا بدین وسیله پروژه­هایش را استمرار بخشد و افزون بر این، با وارد نمودن بر مصر امینت رژیم یهود را تأمین بخشد و هم‌چنین بخاطر بسیاری از تنازلات دیگری که متعلق به منحل نمودن سودان منجر می­شود.

سد النهضه (رنسانس) سلاح استراتیژیکی است که آمریکا می­خواهد در زمان مناسب صاحب آن شده و از آن بهره­برداری کند. به همین خاطر وی از دهه شصت در زمینه این پروژه در کمین بوده و آنرا مورد مطالعه دارد تا که حیات و زندگی را در این سال­ها ببیند.

دولت خلافت که إن شاء الله بزودی تأسیس خواهد شد، تنها دولتی خواهد بود که با سناریوی سد النهضه (رنسانس) برخورد خواهد کرد تا که برنده شرط‌بندی شده و ابتکار عمل را از آمریکا و وابستگانش بگیرد، و این با توضیح و روشن ساختن حقایق و کشف آن برای امت ممکن است. آنگاه که دولت خلافت روی کار آید؛ مواقف و جبه­گیری­های همچو واقعیت کنونی وجود نخواهد داشت که هم وغم حکام باقی ماندن بر سر قدرت باشد و موضوعات سرنوشت‌ساز امت اعم از؛ دین، آب، صحت و سلامتی، کشاورزی، امنیت و مسائِل دیگری از این قبیل برای شان مهم نباشد.

﴿ وَاللَّهُ غَالِبٌ عَلَى امْرِهِ وَلَكِنَّ اكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ﴾[یوسف : 21]

ترجمه: و الله بر کارش تواناست ولی اکثر مردم نمی­دانند.

نویسنده: الشیخ محمد السمانی – ولایه سودان

مترجم: محمد مزمل