(Hizb-ut Tahrir Emiri Şeyh Âlim Ata İbn Halil Ebu Raşta Tarafından Facebook Sayfası Takipçilerinin Sorularına Verilen Cevaplar Silsilesi)

Muzâra'aHakkındaki Sorunun Cevabı

Moomen Alharby’a

Soru:

Esselamu Aleykum, ekmediği tarım arazisi olan bir kimsenin hükmü nedir. Bizdeki tarım sistemi, ya iktidardaki devletten arazi kiralanır veya onun mülkü olur. Soru: Su ve tohum varsa ve araziye bakan kimse de sürülmesine, ekimine ve hasadına bakıyorsa, bu kişi toplam mahsulün dörtte bir (1/4), üçte bir (1/3) veya yarısı şeklinde bir orana sahip olabilir mi? Cevap vermenizi rica ediyorum. Allah bunun karşılığında size cennet versin ve Hilafet Devleti’nin ikamesini sizin için göz aydınlığı kılsın.

Cevap:

Ve Aleykumselam ve Rahmetullahi ve Berekatuh.

Muzâra'a hakkındaki soruna gelince…

Kardeşim muzâra'a, “tarım için arazinin kiralanmasıdır.” Yani ağaç olmayan arazini ekmesi için bir başkasına kiraya vermen ve onun da bunu, belli bir miktar veya ekilen şeyin bir kısmı karşılığında yapmasıdır… Bu meselenin hükmü hakkında fakihler ihtilaf etmişlerdir. Bazıları şartlı olarak caiz olduğunu söylerken bazıları da caiz olmadığını söylemişlerdir. Bizim için racih olan görüş, delillere göre, ister haraç arazisi olsun isterse öşür arazisi olsun hiçbir durumda sahih olmadığıdır.

Bu delillerden bazıları şunlardır: 

- كُنَّا نُخَابِرُ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم، فَذَكَرَ أَنَّ بَعْضَ عُمُومَتِهِ أَتَاهُ فَقَالَ: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ أَمْرٍ كَانَ لَنَا نَافِعاً، وَطَوَاعِيَةُ رَسُولِ اللهِ صلى الله عليه وسلم أَنْفَعُ لَنَا وَأَنْفَعُ. قَالَ: قُلْنَا: وَمَا ذَاكَ؟ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: مَنْ كَانَتْ لَهُ أَرْضٌ فَلْيَزْرَعْهَا أَوْ لِيُزْرِعْهَا أَخَاهُ، وَلا يُكَارِيهَا بِثُلُثٍ وَلا بِرُبُعٍ وَلا بِطَعَامٍ مُسَمًّى "Biz Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve  Sellem döneminde muhabera yapıyorduk. Derken amcalarından birkaçının yanına geldiğini ve şöyle dediğini zikretti: "Resul Sallallahu Aleyhi ve Sellem bizim için faydalı olan bir işi yasakladı. Olsun Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem’e itaat bizim için daha faydalıdır.” Râfi dedi ki: Biz: “Nedir o?” dedik. Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in şöyle buyurduğunu söyledi: “Kimin bir arazisi varsa ya onu eksin ya da kardeşine versin, o eksin. Araziyi 1/3 (üçte bir) ve 1/4 (dörtte bir) veya belli bir yiyecek karşılığında kiraya vermesin." [Ebu Davud tahric etti]

- İbn-u Ömer'den şöyle dediği rivayet edildi: مَا كُنَّا نَرَى بِالْمُزَارَعَةِ بَأْساً حَتَّى سَمِعْنَا رَافِعَ بْنَ خَدِيجٍ يَقُولُ: نَهَى رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَنْهَا “Râfi İbn-u Hadîc’in Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in yasakladığını söylediğini işitinceye kadar muzâra’ada bir sakınca görmüyorduk.” [İbn-u Kudame, el-Mugni'de tahric etti ve Muslim ile Şâfi, küçük bir ihtilaf ile birlikte rivayet  ettiler.]

- Cabir şöyle dedi: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ الْمُخَابَرَةِ “Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem muhaberayı yasakladı.” [Muslim, Cabir kanalıyla rivayet etti] Muhabera: Müzâra'a demektir.

- El-Buhari, Cabir’den şöyle dediğini rivayet etti: Araziyi üçte bir, dörtte bir ve yarı karşılığında ekiyorlardı. Bunun üzerine Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem, şöyle buyurdu: مَنْ كَانَتْ لَهُ أَرْضٌ فَلْيَزْرَعْهَا أَوْ لِيَمْنَحْهَا، فَإِنْ لَمْ يَفْعَلْ فَلْيُمْسِكْ أَرْضَهُ “Her kimin bir arazisi varsa ya onu eksin ya da bağışlasın. Eğer bunu yapmazsa arazisini elinde tutsun.”

- Ebu Davud, Zeyd İbn-u Sabit’ten şöyle dediğini rivayet etti: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ الْمُخَابَرَةِ، قُلْتُ: وَمَا الْمُخَابَرَةُ؟ قَالَ: أَنْ تَأْخُذَ الأَرْضَ بِنِصْفٍ أَوْ ثُلُثٍ أَوْ رُبْعٍ “Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem, muhaberayı  yasakladı. Dedim ki: Muhabera nedir? Dedi ki: “Araziyi yarı veya üçte bir veya dörtte bir karşılığında (kiraya) tutmandır.”

- Ebu Saîd el- Hudrî’den şöyle dediği rivayet edildi: نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ الْمُحَاقَلَةِ “Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem, muhakalayı yasakladı.” [en-Nesaî ve Muslim tahric etti] Muhakala:  Arazinin buğday karşılığında kiralanmasıdır.

- Sünen-i Nesâ'de Useyd İbn-u Zuheyr’den şu hadis rivayet  edilmiştir: نَهَى رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم عَنْ كِرَاءِ الأَرْضِ، قُلْنَا: يَا رَسُولَ اللهِ، إِذًا نُكْرِيهَا بِشَيْءٍ مِنْ الْحَبِّ، قَالَ: لا، قَالَ: وَكُنَّا نُكْرِيهَا بِالتِّبْنِ، فَقَالَ: لا، وَكُنَّا نُكْرِيهَا عَلَى الرَّبِيعِ، قَالَ: لا، ازْرَعْهَا أَوْ امْنَحْهَا أَخَاكَ “Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem, arazinin kiralanmasını  yasakladı. Dedik ki: Ey Allah’ın Rasulü! Bir miktar hububat karşılığında kiralasak. Buyurdu ki: “Hayır.” Useyd dedi ki: “Saman karşılığında kiralasak?” Buyurdu ki: “Hayır.” Dedi ki: “Küçük dere (kenarında biten şeyler) karşılığında kiralasak?”  Buyurdu ki: "Hayır. Onu ya ekin ya da kardeşinize hibe edin.” Er-Rabî: Küçük nehirdir, yani vadidir. Yani rabî tarafındaki, yani suyun olduğu taraftaki parçanın ekilmesi karşılığında kiralasak demektir.

Bizim tercih ettiğimiz ve benimsediğimiz işte budur. Tercih ettiğimiz diyoruz; çünkü getirmiş oldukları delillere göre belirli şartlar altında caiz gören fakihler de vardır…

Kardeşiniz                                                                                                                           H. 06 Şaban 1434

Ata İbn Halil Ebu Raşta                                                                                                      M. 15 Haziran 2013

Cevaba, emirin aşağıdaki web sitesinden bağlanabilirsiniz:

http://archive.domainnomeaning.com/arabic/index.php/HTAmeer/QAsingle/3363/