(Hizb-ut Tahrir Emiri Şeyh Âlim Ata İbn Halil Ebu Raşta Tarafından Facebook Sayfası Takipçilerinin Sorularına Verilen Cevaplar Silsilesi)

Banknot Para Hakkındaki Sorunun Cevabı

Hafız Garsallah’a

Soru:

Esselemu Aleykum ve Rahmetullahi ve Berakatuh,

Kerim kardeşim, yapacağın açıklamadan dolayı Allah sizi mükafatlandırsın,

Ey kardeşim izninizle, size şu soruları sormak istiyorum:

Kendinizin, ücretli veya bir çalışan olduğunuzu ve yıllarca ücretinizden ve maaşınızdan mahrum bırakıldığınızı düşünün. Örneğin sizin için 10 yıl önceki değerinden mahrum bırakıldığınız ücretinizle hüküm verilmesini adil görüyor musunuz? Mesela sizden 84 gram altın aldığımda, üzerinden on yıl geçmiş olsa bile size 84 gram altın ödemem gerekiyor. Allah’ın şeriatı böyledir. Efendim, şimdi 84 gram altın=7230 dinar yapıyor. Ama on yıl öncesinde 84 gram altın=1200 dinar yapıyor. Dolayısıyla sizden 1200 dinar borç alıp on yıl sonra 1200 dinar olarak geri ödesem, o zaman size değerinin altı birini, yani 14 gram altın ödemiş oluyorum. Bu ise sahibi için eksik bir miktardır. Nitekim Allah Celle ve Âla Kur’an’ı Kerim’de şöyle buyurarak bundan nehyetmiştir: ولا تبخسوا الناس أشياءهم ولا تعثوا في الأرض مفسدين“İnsanlara eşyalarını eksik vermeyin; yeryüzünde bozguncular olarak dolaşmayın.” [Hud-85] Buradan benim anladığım, faizin haramlılığı kastedilmektedir. Ey kardeşim, (üzerinde ittifak edilmiş bir değer olan zati değeri olmayan dinar) adındaki şeyin, aslına (altına) geri dönmesi gerekmiyor mu?

Cevap:

Kerim kardeşim Hafız Garasallah

Ve Aleykumselam ve Rahmetullahi ve Berakatuh.

Mevcut banknot para açısından olana gelince; bunun üzerine “nakdi” illetten, yani fiyatlar ve ücretler için bu banknotların kullanılmasından dolayı tamamen nakit (para) hükümleri uygulanır. Dolayısıyla fiyatlar ve ücretler için kullanılan her şey nakit (para) olarak kabul edilir ve insanlar arasında tedavülde olduğu, anormal bir durum olmadığı, yani yasal olarak yürürlükten kaldırılmadığı sürece onun üzerine nakit hükümleri uygulanır.      

Bu banknota nakit olarak itibar edilmesinden dolayı üzerine nakit hükümlerinin uygulanmasının deliline gelince ki bu şöyledir:

Bu zorunlu banknotlar, nakit, eşyaların fiyatı, menfaat ve hizmetlerin bedeli olarak değerlendirildiğinden dolayı onlarla altın ve gümüş satın alındığı gibi diğer ihtiyaç ve ayniler de satın alınmaktadır. Dolayısıyla bu hususta nakdi illet gerçekleşmiş olur. Yani dinar ve dirhem olarak basılan altın ve gümüşte de gerçekleşen “fiyat ve ücretler için kullanılması” gerçekleşmiş olur. Bu nedenle altın ve gümüşteki nakdi hükümler, bu zorunlu banknot para üzerine de uygulanır. Dolayısıyla ondan zekat alınır ve onda Ribe'l Fadl ve Ribe'n Nesîe yasaklanır. Bu nedenle borcun fazlasıyla ödenmesi caiz değildir. Aksi taktirde Ribe'n Nesîe olur. Aynı şekilde altın ve gümüş olarak nakit ile ilgili şeri hükümlere göre birebir ve peşin olması dışında tek bir cinsin değişimi caiz değildir.          

Binaenaleyh başkaları üzerindeki borcunuz, para düşüp yükselse dahi, herhangi bir fazlalık olmaksızın size olduğu gibi ödenir… Tabii para birimi, yasal olarak geçerli olduğu sürece.      

Nakdi düşüş sonucundaki sorunlardan bahsettiğiniz için taktir ediyorum. Senin de bahsettiğin gibi örneğin on yıl önce falanca kişide “1000” dinarınız olsa ve sana bunu bugün ödemek istese, bu banknotun on yıl boyunca düşmesi sonucunda bunun senin üzerinde ağır etkisi olacağı açıktır. Ancak hak, tabi olmaya daha layıktır. Bu banknot, nakdi vakıanın üzerine intibak ettiği sürece, bunun üzerine faiz açısından onun hükümleri uygulanır. Dolayısıyla bu banknot para, yasal olarak tedavülde olduğu sürece borcun daha fazlasıyla ödenmesi caiz değildir. 

Allah Subhanehu’dan, seni malında, ailende ve evladında mübarek kılmasını temenni ediyorum. 

Kardeşiniz                                                                                                                                  H. 06 Receb 1434

Ata İbn Halil Ebu Raşta                                                                                                             M. 16 Mayıs 2013

Cevaba, emirin aşağıdaki web sitesinden bağlanabilirsiniz:

http://archive.domainnomeaning.com/arabic/index.php/HTAmeer/QAsingle/3327/