(ترجمه)

«عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ: قَالَ رَسولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم: «إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْدًا دَعَا جِبْرِيلَ فَقَالَ: إِنِّي أُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، قَالَ فَيُحِبُّهُ جِبْرِيلُ ثُمَّ يُنَادِي فِي السَّمَاءِ فَيَقُولُ: إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبُّوهُ فَيُحِبُّهُ أَهْلُ السَّمَاءِ قَالَ ثُمَّ يُوضَعُ لَهُ الْقَبُولُ فِي الْأَرْضِ؛ وَإِذَا أَبْغَضَ عَبْدًا دَعَا جِبْرِيلَ فَيَقُولُ إِنِّي أُبْغِضُ فُلَانًا فَأَبْغِضْهُ قَالَ فَيُبْغِضُهُ جِبْرِيلُ ثُمَّ يُنَادِي فِي أَهْلِ السَّمَاءِ إِنَّ اللَّهَ يُبْغِضُ فُلَانًا فَأَبْغِضُوهُ قَالَ فَيُبْغِضُونَهُ ثُمَّ تُوضَعُ لَهُ الْبَغْضَاءُ فِي الْأَرْضِ»  (رواه مسلم)

ترجمه: از ابو هریره (رضی الله تعالی عنه) روایت است که رسول الله (صلی الله علیه وسلم) فرمود: هر زمانی‌که الله (سبحانه و تعالی) بنده‌ای را دوست بدارد، جبرئیل (علیه السلام) را خواسته برایش می‌گوید: من فلان بنده خود را دوست دارم، تو نیز او را دوست بدار. رسول الله (صلی الله علیه وسلم) فرمود: جبرئیل او را دوست داشته بعداً در آسمان صدا زده و می‌گوید: الله (سبحانه وتعالی) فلان بنده خود را دوست دارد، شما هم او را دوست بدارید، اهل آسمان او را دوست می گیرند، فرمود: بعداً قبولی آن شخص به دوستی، در زمین گذاشته می‌شود؛ هم‌چنان وقتی‌که الله (سبحانه وتعالی) بنده‌ای را بد ببیند، برای جبرئیل (علیه السلام) می‌گوید: فلان بنده‌ام بدم می آید، تو او را نیز بد ببین، فرمود: جبرئیل او را بد دیده و بر اهل آسمان ندا نموده می‌گوید: الله (سبحانه وتعالی) فلان بنده‌اش را خوش ندارد، شما نیز او را نپسندید، بعداً این ناپسندی در زمین نیز گذاشته می‌شود.

شرح حدیث

علماء گفته‌اند: محبت الله سبحانه وتعالی با بنده‌اش، ارادۀ خیر و نیکی، هدایت، دادن نعمت و نزول رحمت به او می‌باشد. بد دیدن الله سبحانه وتعالی بنده را ارادۀ عذاب، بدبختی و امثال آن برای بنده می‌باشد؛ هم‌چنان دوستی جبرئیل و ملائک دو احتمال دارد:

 اول: این‌که مغفرت خواستن، دعا و ثنای آن‌ها برای شخص می‌باشد.

دوم: محبت آن‌ها، شهرت یافتن در بین مردم می‌باشد، که آن غالباً میلان قلب و علاقه‌مندی مردم به ملاقات آن می‌باشد.

ابن قیم رحمه الله علیه گفته است: «دوستی الله سبحانه وتعالی به سبب امور متعدد حاصل می‌گردد که برخی از آن‌ها قرار ذیل اند.

1ـ تلاوت قران کریم با تدبر و فهم معنی آن و آن‌چه از آن بدست می‌آید.

2ـ نزدیکی با الله سبحانه وتعالی ذریعۀ نوافل بعد از پابندی به فرایض؛ زیرا نوافل انسان را بعد از محبت به درجۀ محبوبیت می‌رساند.

3ـ ذکر دوامدار الله سبحانه وتعالی در هر حال، با زبان، قلب و در حال عامل بودن به آن؛ پس دریافت مقدار محبت وابسته به مقدار ذکر است(هر قدر ذکر بیشتر باشد؛ به‌همان اندازه محبت بیشتر می‌گردد).

4ـ ایثار محبت با دوستانت در وقت غلبۀ خواهشات نفسانی(زمانی‌که خواهشات نفس انسان را از اظهار محبت با دوستان ممانعت نماید).

5ـ مشاهده و یاد نمودن نیکی، احسان، نعمت‌ها، نعمت‌های ظاهری و باطنی که الله متعال نصیب بنده نموده است، همه این‌ها انسان را به سوی محبت سوق می‌دهد.

6ـ تواضع و انکسار قلب به طور کلی به نزد الله سبحانه وتعالی که این از همه جالب‌تر به نظر می‌خورد.

7ـ هم‌نشینی با دوستان صادق و بهره‌گرفتن از خوبی‌های کلام‌شان.

دوستان گرامی! در قرآن کریم و احادیث پیامبر صلی الله علیه وسلم اسباب متعددی برای محبت الله متعال با بنده‌اش وارد گردیده؛ مانند: تقوی، توکل، صبر، عدل، توبه، پیروی، نوافل وغیره. هم‌چنان محبت الله سبحانه وتعالی با بنده‌اش علامات و نتایجی دارد که برخی از آن‌ها قرار ذیل اند: توفیق یافتن، استجابت دعای بنده و قبولی او که در زمین گذاشته می‌شود؛ اما معنی دوست داشتن الله سبحانه وتعالی این است که گناهان ما را مغفرت نماید.

بار الها! دوستی خود و دوستی دوستانت و دوستی کسانی را که ما را به دوستی‌ات نزدیک گرداند، نصیب گردان!