پرسش:

شبکۀ الجزیره به تاریخ 19 مارچ 2023م در سایت خود چنین نوشت: «شورای رهبری انتقالی سودان ابراز داشته که طرف‌هایی‌ که توافق‌نامۀ سیاسی "چهارچوب" را امضاء نکرده بودند، تمایل خود را برای دست‌یابی به یک توافق سیاسی ابراز نموده اند که بحران را در کشور پایان خواهد دهد. آنان این تمایل خویش را پس از دیداری ‌که با محمد حمدان حمیدتی، معاون این شورا داشتند، ابراز کرده اند. لازم به یادآوری است که شورای رهبری سودان و شماری از جریان‌های غیر نظامی، که مهم‌ترین آن ائتلاف "آزادی و تغییر" –شورای مرکزی- می‌باشد، "توافق سیاسی یا چهارچوب" را به تاریخ 5 دسمبر 2022م برای آغاز مرحلۀ جدید انتقالی در کشور امضاء کردند. برخی دیگر از احزاب به شمول نیروهای "ائتلاف آزادی و تغییر –شاخۀ دموکراتیک" توافق‌ مذکور را امضاء نکردند.

هم‌چنین شبکۀ العربی الجدید نیز به تاریخ 16 مارچ 2023م در سایت خود نوشت: «جریان‌هایی‌ که توافق‌نامۀ سیاسی را امضاء نموده بودند، در کار کنفرانس برای "عدالت انتقالی" که روز پنج‌شنبه در خرطوم منحیث مرحله نهایی پروسه سیاسی راه‌اندازی گردیده بود، شرکت نمودند. پرسش این است که آیا واقعاً مرحلۀ نهایی نزدیک شده است؟ البته با توجه به گزارش‌هایی ‌که در مورد وجود اختلافاتی میان "البرهان" فرمانده اردو و رئیس شورای رهبری و "دقلو" معاون وی در شورا و فرمانده نیروهای واکنش سریع منتشر گردیده است. آیا این اختلافات واقعی است و امریکا ترتیب آن را داده تا حمیدتی در دارفور مستقل نموده و در نهایت آن را از پیکر سودان جدا کند، چنان‌که با جنوب سودان این کار را نمود، مخصوصاً که حمیدتی در دارفور دارای وزنۀ سیاسی نیز هست؟ و یا این‌که اختلافات مذکور جعلی و به هدف عملی نمودن نقش طرف‌های مختلف است؟ پرسش دیگر این است که هدف از سفرهای دو‌جانبه میان خرطوم و امارات، مشخصاً در حال حاضر، چیست؟ و پرسش اخیر این ‌که آیا تلاش‌های البرهان برای عادی‌سازی روابط با رژیم یهود به این کشمکش‌ها ربطی دارد یا خیر؟ از این‌که پرسش‌ها متعددی را مطرح نمودم، معذرت می‌خواهم. جزاکم الله خیراً.

پاسخ:

بهتر بود این پرسش‌های متعدد به یک‌ باره‌گی مطرح نمی‌شد، اما در هر صورت، برای پاسخ به آن‌، موارد زیر را باید بررسی نمود:

1  عمید نبیل عبدالله، سخنگوی رسمی نیروهای مسلح سودان بیانیۀ تصویری را به خوانش گرفت که در آن مردم سودان را خطاب می‌نمود و رسانه‌ها بیانیۀ مذکور را به تاریخ 11 مارچ 2023م منتشر نمودند. وی در این بیانیه خطاب به مردم اظهار داشت: «نیروهای مسلح شما بر تعهد خود تأکید دارد ‌که هم‌چنان به جریان فعالیت‌های سیاسی جاری و عملی نمودن قاطع و کامل مواردی‌ که در توافق سیاسی به دست آمد، پایبند خواهد بود؛ توافقی ‌که در زمان باقی‌مانده از مرحلۀ انتقالی تا راه‌اندازی انتخابات، منجر به وحدت ساختار نظامی و برپایی حکومتی با یک رهبری غیر نظامی خواهد گردید.» طرف‌های مخالف از این اعلان استقبال نمودند؛ زیرا قبلاً در این خصوص شک داشتند و گمان می‌کردند که اردو به توافق پایبند نخواهد ماند و سعی خواهد نمود تا آن را تغییر دهد و یا کلاً لغو نماید و یاهم برای عملی نمودن آن شروطی را وضع کند.

2   بیانیۀ نیروهای مسلح یک روز پس از آن منتشر گردید که خبرهایی در مورد کامیون‌های حامل گروه‌های مسلح مربوط به واکنش سریع که از جهت منطقۀ دارفور به جانب خرطوم در حرکت بودند، دست به دست می‌شود، اردو نیز در واکنش به آن سعی دارد نیروهای مسلح زیادی را در شماری از مناطق اطراف پایتخت جابجا نماید. برخی‌ها این را آمادگی برای درگیری قریب‌الوقوع میان نیروهای اردو به رهبری البرهان و نیروهای واکنش سریع به رهبری دقلو می‌دانند که دلیل آن همانا افزایش شدت اختلافات میان دو رهبر می‌باشد. نبیل عبدالله، سخنگوی اردو گفت: «اوضاع در کشور زیر کنترل بوده و خبرهایی‌ که در شماری از شبکه‌های اجتماعی مبنی به ورود گروهایی مسلح به خرطوم دست به دست می‌شود، نادرست است.» (منبع: روزنامۀ روز بعد 10 مارچ 2023م)

اما دفتر سخنگوی نیروهای مسلح با نشر بیانیه‌یی گفت: «هیچ‌گونه اظهاراتی مبنی بر نفی ورود گروه‌های مسلح به ولایت خرطوم برای هیچ رسانه‌یی شریک نشده است. رهبری نیروهای مسلح و دستگاه‌های امنیتی کشور اوضاع امنیتی را با حکمت و صبر دنبال می‌کنند تا اطمینان حاصل نمایند که امنیت وطن و شهروندان تأمین می‌باشد.» (منبع: شرق اوسط 11 مارچ 2023م)

پس این تأکید و در عین حال نفی که از دفتر سخنگوی اردو منتشر گردیده بیان‌گر این است که می‌خواهند با ذهنیت مردم بازی کنند و هدف دیگر این است که می‌خواهند مخالفان را بترسانند و فضا را برای ملاقات البرهان با دقلو به منظور مصالحه فراهم آورند، به این ادعا که میان دو طرف اختلافاتی وجود دارد.

3  پس از آن اعلان گردید که میان البرهان، دقلو و گروه‌هایی‌ که توافق سیاسی را امضاء نموده بودند، به تاریخ 11 مارچ 2023م دیدار و گفتگو صورت خواهد گرفت. در بیانیه‌ای‌ که از طرف شورای رهبری سودان منتشر گردید، گفته شد که البرهان و دقلو «روند اوضاع سیاسی و نیاز پایبندی به توافقات به دست آمده را به بحث و بررسی گرفتند و دو طرف تأیید نمودند که عمل به توافق به دست آمده در خصوص روند اوضاع سیاسی  یک نیاز مبرم می‌باشد.» در پایان تبادل نظرهایی ‌که اوضاع سیاسی و امنیتی کشور را در بر می‌گرفت، دو طرف تصمیم گرفتند تا «کمیتۀ امنیتی مشترکی متشکل از نیروهای نظامی و دستگاه‌های ذیربط دولتی و گروه‌های مبارز مسلح برای پی‌گیری اوضاع امنیتی کشور تشکیل گردد.» (منبع: سودان تربیون، الجزیره 11 مارچ 2023م) این اقدامات به هدف وانمود کردن این‌که گویا میان البرهان و دقلو اختلاف نظر و کشمکشی جریان دارد، صورت گرفته و این‌که گویا اردو در شرف درگیر شدن با نیروهای واکنش سریع بوده و این ‌که اوضاع اینک پس از دیدار دوطرف موقتاً آرام‌تر شده است.

4  دقلو "حمیدتی" قبلاً اعلان نموده بود که «مشارکت وی در کودتای 25 اوکتوبر 2021م یک اشتباه بود و افزود که انقلاب 25 اوکتوبر تبدیل به دروازه‌یی برای برگشت نظام ناکارا شده است.» (منبع: الجزیره 19 فبروری 2023م) جهت معلومات باید گفت که وی مدافع شدید اقداماتش در آنچه بود که با رهبری اردو علیه حکومت قبلی انجام داد، پس ممکن نیست دیدگاه وی تغییر کرده و ابراز ندامت کند؛ بلکه این اظهارات اخیر وی به هدف فریب دادن جریان‌های مخالف حکومت و کشانیدن آنان به دنبال خود و یا نزدیک کردن آنان به وی مطرح گردیده است. به همین دلیل بود که پس از اعلان فوق‌الذکراش گفت: «توافق به دست آمده یک بستۀ کامل است و باید به صورت کامل و بدون تجزیه عملی گردد.» (منبع: عرب پوست 21 فبروری 2023م) حمیدتی سپس تبلیغات‌اش را شدت بخشید و طوری وانمود کرد که انگار با رهبری اردو مخالفت دارد و گفت: «به هیچ کسی اجازه نخواهیم داد از خودش برای اداره کشور دیکتاتور بسازد. ما با رغبت تمام و ارادۀ خود توافق نمودیم که قدرت را تسلیم حکومتی کاملاً غیر نظامی خواهیم نمود. بدون شک، اختلاف اصلی در کشور میان دو طرف است؛ نخست کسانی‌که قدرت را در انحصار خود گرفته اند و دوم کسانی‌که در پی تسلیم نمودن قدرت به غیر نظامیان می‌باشند. میان نیروهای واکنش سریع و اردو هیچ اختلافی وجود ندارد، اختلاف با کسانی است که اردو را به عنوان پوشش و بهانه قرار داده اند. اساس مفکورۀ تشکیل حکومت غیر نظامی با توافق میان اردو، واکنش سریع و برادران مان در شورای رهبری صورت گرفته است.» (منبع: شرق اوسط 8 مارچ 2023م)

وی وانمود می‌کند که گویا سعی دارد ساختار غیر نظامی حکومت را حمایت کند و عملی نمودن توافق سیاسی به صورت کامل و شامل برایش اهمیت فراوان دارد. در مقابل، البرهان طوری وانمود می‌کرد که توافق سیاسی برای اردو غیر ملزم می‌باشد، به دلیل این ‌که تمام جریان‌های سیاسی را دربر ندارد. در عین حال، البرهان پایبندی اردو به توافق سیاسی را منوط به مدغم نمودن نیروهای واکنش سریع  و حرکت‌های مسلح به اردو نمود و گفت: « اگر در مورد مدغم نمودن نیروهای واکنش سریع و حرکت‌های مسلح به نیروهای مسلح کشور به صراحت سخن گفته شود، ما بر اساس توافق سیاسی عمل خواهیم نمود. هیچ سخنی غیر از این قابل قبول نیست.» (منبع: شرق اوسط 8 مارچ 2023م) این‌ها همه به این هدف مطرح می‌شود که گویا میان البرهان و حمیدتی در خصوص عملی نمودن توافق سیاسی اختلافاتی وجود دارد؛ در حالی‌که هردو طرف آن را تأیید نموده و در آن مشارکت دارند.

5 در پاسخ به پرسشی‌ در خصوص موافقت‌نامه سیاسی که به تاریخ 5 دسمبر 2022م امضاء شده، به تاریخ 11 دسمبر 2022م منتشر نمودیم، گفتیم: «این توافق باعث نجات رهبری نظامی به ریاست البرهان و معاونش و نیز همراهان آنان از پرت‌گاهی خواهد شد که در آن قرار گرفته اند؛ زیرا مردم با حاکمیت آنان مخالفت دارند و آن‌ها دیگر هیچ‌گونه حمایت داخلی ندارند. این توافق، رهبری نظامیان را از پیگرد قضائی در برابر جنایت‌هایی که مرتکب گردیده اند، در امان قرار خواهد داد. آنان عملاً توان ادارۀ امور این سرزمین را از دست داده اند و در حل مشکلات ناکام بوده اند و تمام کاری‌که آنان انجام داده اند، این بوده که نفوذ امریکا را حفظ نمایند. در عین حال، طرف مقابل نیز، که جریان‌های آزادی و تغییر و احزاب نامیده می‌شوند و حکومت را تشکیل داده اند، آنان نیز در ادارۀ امور این سرزمین و حل مشکلات آن و فراهم آوردن کوچک‌ترین نیازهای اساسی مردم ناکام بوده اند و تمام کارهایی را که انجام داده اند، این بوده که نفوذ انگلیس را در این سرزمین حفظ کرده اند.» در آن پاسخ به پرسش این را نیز گفتیم که: «در خصوص این پرسش که آیا ممکن است این توافق ادامه یافته و عملی گردد؟ باید گفت که این یک مسألۀ مشکوک است، و این‌که آیا این توافق باعث نجات این سرزمین خواهد شد؟ باید گفت بسیار بعید به نظر می‌رسد؛ زیرا زیربنای آن باطل است؛ طوری ‌که همه می‌دانند که بیگانگان در آن دخالت دارند و این بیگانگان در زمان امضای آن در قصر ریاست جمهموری عملاً حضور داشتند؛ در حدی ‌که حتی کسی که متن توافق را آماده نمود، یک بیگانه بود که همانا نمایندۀ سازمان ملل و زیر نظر مستقیم امریکا و انگلیس، که دو طرف اصلی کشمکش جهانی در سودان بوده و زیر نام چهار ضلع و ترویکا فعالیت دارند.» پایان

برای مختل نمودن روند عملی شدن توافق مذکور، رهبران نظامی به شمول اردو به رهبری البرهان و واکنش سریع به رهبری دقلو هر از گاهی اقدام به راه‌اندازی کشمکش‌های ظاهری و عوام فریبانه در میان خود می‌کنند تا افکار عامه را همواره سرگرم اختلاف‌ها و یا توافقات میان دو طرف نگهدارند و این ‌که راه‌حل را روی این مسأله متمرکز نگهدارند، نه مسألۀ نظامی و غیر نظامی بودن حکومت.

6  در خصوص سفر ماه فبروری البرهان به امارات، که مهم‌ترین مرکز انگلیس به شمار می‌رود و نیز سفر شیخ شخبوط وزیر دولت امارات به سودان پس از سفر البرهان و سپردن نامۀ محرمانه به البرهان باید گفت که این سفرها هیچ‌گونه تأثیری نداشته و هیچ تغییر قابل ملاحظه‌ای نیز در موقف‌گیری‌ها، اظهارات و عمل‌کردهای البرهان ایجاد نکرده؛ بلکه تمام اقدامات ریز و درشت برهان هم‌چنان هماهنگ با خواسته‌های امریکاست. به نظر می‌رسد هدف از این سفر "تجسس" در میان یک دیگر بوده؛ طوری‌که هر طرف سعی می‌کند، واکنش طرف مقابل را در مورد اقدامات خود بداند؛ تحت این پوشش که هر طرف می‌کوشد اوضاع را آرام نماید؛ گویا عام مردم فریب این کشمکش‌ها میان البرهان و حمیدتی را خورده اند و گمان می‌کنند که این یک کشمکش واقعی است. به این ترتیب، نظامیان موفق شده اند غیر نظامیان را برای مداخله در حل کشمکش میان دو طرف به بهانۀ آرام نمودن اوضاع جهت دهند. محمد عصمت، یکی از رهبران جریان آزادی و تغییر به روزنامۀ شرق اوسط گفت: «نیروهای تغییر و انتقال مدنی پیوسته سعی دارند اوضاع میان نیروهای واکنش سریع و نیروهای مسلح را آرام نمایند؛ زیرا هرگونه برخوردی میان دو طرف، باعث فروپاشی کشور خواهد شد.» (منبع: روزنامه شرق اوسط 6 مارچ 2023م) سپس در شامگاه چهارشنبه 8 مارچ 2023م، هیأتی متشکل از مقامات بلند رتبه ائتلاف حاکم سابق در سودان یا همان احزاب آزادی و تغییر به امارات متحده عرب سفر نمودند تا در روند دست‌یابی به توافق پایانی در جهت پایان دادن به بحران سیاسی موجود در کشور کمک نمایند. «این هیأت متشکل بود از رئیس کمیتۀ ارتباطات و روابط خارجی، رئیس حزب کانگرس سودان، عمر الدقیر، رئیس دفتر اجرایی شورای فدرال، بابکر فیصل، واثق بریر مدیر کل حزب ملی امت و طه عثمان نمایندۀ اجتماع کسبه کاران در حزب تغییر. ائتلاف با نشر بیانیه‌ای گفته که این هیأت قرار است با رهبران امارات دیدار نموده و روند تکمیل نمودن آماده‌گی‌های نهائی برای فعالیت‌های سیاسی مبتنی بر توافق سیاسی را به بحث و بررسی گیرند.» (منبع: روزنامۀ شرق اوسط 9 مارچ 2023م)

تمام این امور نشان می‌دهد که ساختار غیر نظامی کاملاً کنار گذاشته شده و این تنها ساختار سیاسی است که اوضاع را در اختیار دارد. یعنی این ‌که امریکا بحران سیاسی سودان را وارد میدان جدیدی کشمکش نمادین نموده که میان مزدوران خودش می‌باشد؛ کشمکشی ‌که سایر کشمکش‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده و جریان‌های وابسته به اروپا را وادار می‌کند به حمیدتی نزدیک شوند؛ به ویژه که وی اعلان نموده از حاکمیت غیر نظامی حمایت می‌کند!

7  در خصوص عادی‌سازی روابط سودان با رژیم یهود باید گفت که هدف البرهان این است که از سقوط خود به عنوان حاکم جلوگیری نموده و حاکمیت خود را استحکام بخشد و برای این هدف حاضر است هرگونه امتیازی به شمول عادی‌سازی روابط با رژیم یهود را برای امریکا بدهد. این عادی‌سازی روابط به نفع هیچ‌کس نیست، بجز رژیم یهود، امریکا، البرهان و کسانی‌که البرهان را همراهی می‌کنند. عادی‌سازی روابط به هیچ‌وجه به نفع سودان نیست؛ حتی به ضرر آن نیز هست؛ زیرا قبل از هرچیزی این کار شرعاً حرام می‌باشد؛ به دلیل این‌که به معنای به رسمیت شناختن اشغال‌گران فلسطین است؛ فلسطینی ‌که یکی از باشکوه‌ترین و معززترین سرزمین‌ها برای مسلمانان جهان می‌باشد و یهودیان شب و روز به ساکنان این سرزمین حمله‌ور شده و خانه‌های شان را بالای آنان ویران می‌کند، فرزندان‌شان را به قتل می‌رساند و دارایی‌های شان را مصادره می‌کند.

اما با وجود آن هم «شورای رهبری سودان اعلان نمود که عبدالفتاح البرهان با "کوهین" در خرطوم دیدار نمود و دو طرف در مورد استحکام افق هم‌کاری‌های مشترک به ویژه در عرصه‌های امنیتی و نظامی، گفتگو نمودند.» وزارت خارجۀ سودان گفته که دو طرف «توافق نموده اند که روند عادی‌سازی روابط میان دو طرف را ادامه خواهند داد.» (منبع: آژانس خبری سودان 2 فبروری 2023م) رادیوی رسمی رژیم یهود نیز به تاریخ 8 فبروری 2023م با نشر خبری گفت که یک هیأت ویژه متشکل از شورای رهبری سودان امروز به گونۀ پنهانی وارد رژیم یهود شده اند. به این ترتیب دیده می‌شود که نظام حاکم در سودان هنوز هم از مرتکب شدن خیانت عادی‌سازی روابط‌اش با رژیم یهود احساس شرم و حیا نمی‌کند و تمام هم و غم‌اش این است که به کمک امریکا در قدرت باقی بماند!

خلاصه:

1    هیچ اختلاف واقعی میان البرهان و حمیدتی وجود ندارد؛ بلکه هردو مزدور امریکا می‌باشند و امریکا البرهان را توسط حمیدتی و به کمک وی به قدرت رسانید. «پس از کنار زدن وزیر دفاع عبدالرحمن بن عوف، که قدرت را بعد از برکناری بشیر در دست گرفت، روابط میان البرهان و حمیدتی به ائتلاف کنونی انجامید؛ طوری‌که البرهان، رئیس شورای رهبری و فرمانده اردو شد؛ در حالی ‌که قبلاً فرماندهی یک خط اول از نیروهای مسلح را هم در اختیار نداشت. پس شکی نیست که او به کمک حمیدتی و حمایت منطقه‌ای به این موقف رسیده و این در حالی است که حمدان به صفت معاون رئیس شورای رهبری تعیین گردید و هردو علیه نیروهای ملکی ائتلاف نمودند.» (منبع: عربی پوست 21 فبروری 2023م) به این ترتیب، اختلاف میان دو طرف نمادین بوده و واقعیت ندارد و به هدف تقسیم نقش‌ها میان شان راه‌اندازی گردیده است.

2      این‌که چرا اختلافات میان دو طرف واقعی نیست تا در نتیجه آن حمیدتی فرصت پیدا کند دارفور را با همکاری امریکا از پیکرۀ سودان جدا کند؛ کاری‌که با جنوب سودان نمود، مخصوصاً که حمیدتی در دارفور وزنۀ نظامی و مالی زیاد دارد؛ چنان‌چه «نیروهای حمیدتی بیشترین سرمایه‌های اقلیم دارفور را در اختیار دارد، به شمول معادن طلا که به ارزش 16 ملیارد دالر از آن را به امارات صادر می‌کند.» (منبع: سایت مصر 360، 12 می 2022م) این مسأله "طرح جدا کردن دارفور از سودان" نیز مطرح نیست؛ زیرا هیچ‌گونه نشانه‌ای از این قضیه در حال حاضر وجود ندارد؛ بلکه امریکا در حال حاضر سعی دارد مزدورانش بالای حاکمیت سودان مسلط بمانند و به مزدوران انگلیس اجازه ندهند نقش مهمی در حاکمیت به دست آورند؛ بلکه به عوض درگیر شدن با البرهان و حمیدتی، سرگرم ایجاد توافق میان دو طرف باشند "که درگیری نمادین به راه انداخته اند". اما از امریکا بعید نیست در صورت امکان دست به تجزیه نمودن سرزمین‌های مسلمانان بزند؛ زیرا این واقعیت دولت‌های استعمارگر کافر است.

3     البرهان قصد دارد مشارکت در توافق سیاسی را گسترش دهد و همواره اشاره به این می‌کند که طرف‌های امضاءکننده آن با هم سازگار نیستند تا به این ترتیب روند عملی شدن توافق را به تأخیر اندازد. وی سعی کرده با طرف‌هایی‌که توافق را امضاء نکرده اند، دیدار و گفتگو نماید؛ چنان‌چه در شروع پرسش نیز به آن اشاره شد، و این کار وی میان کسانی‌که امضا کرده اند و کسانی‌که امضا نکرده اند، نزاع به وجود می آورد، مخصوصاً میان جریان آزادی و تغییر "شورای مرکزی" که امضاء کرده است و میان جریان آزادی و تغییر "تجمع دموکرات" که امضا نکرده است و این وضعیت باعث به درازا کشیدن توافق نهایی خواهد گردید. شمس الدین کباشی عضو شورای رهبری در اوایل ماه جاری با صراحت بیشتری از موقف البرهان سخن گفت: «اردو بدون موافقت سیاسی هرگز به توافق سیاسی "چهارچوبی" عمل نخواهد کرد و این‌که طرف‌های امضاء کننده برای حل بحران سیاسی کشور کافی نیستند و اردو به هیچ وجه از قانون اساسی، که همه با آن موافق نباشند، حمایت نخواهد نمود.» (منبع: الجزیره مباشر 20 فبروری 2023م) اردو سعی دارد از توافق سیاسی شانه خالی کند و یا به هر نحو ممکن با آن حیله نماید، گاهی با گسترش مشارکت در آن و گاهی با مشروط کردن آن به پیوستن واکنش سریع و حرکت‌های مسلح با نیروهای اردو؛ و این خواسته‌ای است که البرهان و حمیدتی هردو به صورت کامل و بر اساس خواسته‌های امریکا بالای آن تسلط دارند.

4    امریکا موفق شده بحران سیاسی سودان را به میدان جدیدی بکشاند که همانا میدان کشمکش دروغین میان مزدوران امریکاست تا از این طریق سایر کشمکش‌ها را تحت‌الشعاع قرار داده و طرف‌های وابسته به اروپا را وادار نماید تمرکز بالای عملی شدن توافق سیاسی را به تأخیر اندازند و به عوض آن سرگرم ایجاد صلح میان البرهان و حمیدتی شوند و گمان کنند که اختلافات میان برهان و حمیدتی واقعی است. به این ترتیب، ساختار نظامی متشکل از "البرهان و حمیدتی" بتوانند روند عملی نمودن موافقت‌نامه را به بهانۀ عدم توافق دو طرف روی پیوستن نیروها، به تأخیر اندازند تا زمانی‌که شرایط و فضا برای تعدیل موافقت‌نامه و پاک نمودن آن از هر گونه تأثیرگذاری عملی ساختار ملکی فراهم گردد و همان معنای لفظ "به زودی" است که البرهان در اظهارات‌اش به آن اشاره نمود: «کشور در مسیر تأسیس حاکمیت ملکی است که ترجیحاً حکومت ملکی "به زودی" در آن تشکیل خواهد شد.» (منبع: الاتحاد 19 مارچ 2023م) پس موافقت‌نامه سیاسی بر اساس خواسته‌های ساختار نظامی عملی خواهد شد ازینرو لفظ "به زودی"، واقعاً زود و یا هم دور معنا داشته باشد. اما در صورتی‌که نتوانند این هدف را براورده نمایند، بعید نخواهد بود سعی کنند موافقت‌نامه را ملغا اعلان کنند؛ به این بهانه، که یک‌جا نمودن نیروهای واکنش سریع با اردو به دلیل عدم توافق البرهان و حمیدتی کار دشواری است؛ یعنی ازسرگیری سناریوی لغو پیمان‌نامۀ قانونی البته با اسلوبی جدید. پیمان‌نامۀ مذکور میان ساختار نظامی و ساختار غیر نظامی به تاریخ 21 آگست 2019م امضا شده بود و در ابتدا قرار بود شورای رهبری آن را نظامیان در دست داشته باشند، سپس غیر نظامیان از نومبر 2021م ریاست شورا را در دست گیرند. اما یاسین ابراهیم وزیر دفاع سودان به تاریخ 21 سپتمبر 2021م، یعنی دو ماه پیش از موعد مقرر برای تسلیم ریاست شورا برای غیر نظامیان، اعلام نمود که تلاش‌های یک کودتا به ناکامی انجامید؛ سپس درخواست‌ها برای منحل شدن حکومت بالا گرفت و عملاً منحل گردید و به این ترتیب، پیمان‌نامۀ قانونی به پایان رسید. ما این مسأله را در همان زمان در پاسخ به پرسش منتشر شده به تاریخ 25 اوکتوبر 2021م توضیح دادیم. اینک نیز بعید نیست همان سناریو تکرار شود؛ اما این بار با راه‌اندازی کشمکش نمادین با یکی از بارزترین عناصر مزدور امریکا، "حمیدتی".

4- در پایان یک بار دیگر تأکید می‌کنیم تا زمانی‌که مزدورانی در سودان وجود داشته باشد که به نفع این و یا آن استعمارگر فعالیت نمایند، سودان هرگز روزنه‌ی امیدی را به خود نخواهد دید؛ زیرا استعمارگران و مزدوران شان بر سر حاکمیت بر سرزمین‌های اسلامی با یکدیگر به رقابت می‌پردازند و به هیچ‌وجه رشد، بیداری، حل مشکلات، سیر شدن مردم آن و فراهم آوردن نیازهای آنان برای آنان اهمیت ندارد. مردم هیچ راهی ندارند بجز کوتاه نمودن دست مزدوران و پیروی نکردن از آنان در مسیر گمراه‌کننده‌یی که در پیش گرفته اند. مردم باید راه کسانی را دنبال کنند که به جانب الله فرا می‌خوانند و برای تطبیق احکام الهی و توحید مسلمانان و بیداری آنان سعی و تلاش می‌ورزند.

﴿وَمَنْ أَحۡسَنُ قَوْلاً مِّمَّنْ دَعَا إِلَى اللهِ وَعَمِلَ صَالِحاً وَّقَالَ إِنَّنِي مِنَ الْمُسْلِمِينَ‏﴾ [فصلت: ۳۳]

ترجمه: چه كسى گفتارش از آن كه به سوى الله دعوت مى كند و كار پسنديده انجام مى دهد و مى‌گويد: از تسلیم شده‌گانم، بهتر است.

مترجم: عبدالله دانشجو