(ترجمه)

عن أَبي هُريرة رضيَ اللَّه عَنْه، عن النبيِّ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وسَلَّم قال: «لا يتَقَدَّمَنَّ أَحَدُكمْ رَمَضَانَ بِصَومِ يومٍ أَوْ يومَيْن، إِلاَّ أَن يَكونَ رَجُلٌ كَانَ يصُومُ صَوْمَه، فَلْيَصُمْ ذلكَ اليوْمَ»

(متفقٌ عليه)

ترجمه: از ابو هريره رضی الله عنه روايت است که رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمود: هيچ کدام شما يک روز يا دو روز پيش از رمضان را روزه نگيرد؛ مگر این‌که به روزه گرفتن در آن روز عادت داشته باشد(مانند کسی‌که روزهای دوشنبه و پنجشنبه یا دیگر روزها را عادتاً روزه می‌گیرد) پس برای چنین شخص اشکالی ندارد که طبق عادتش آن روز را روزه بگيرد.

شرح حدیث

بعضی از مسلمانان هستند که یک یا دو روز قبل از ماه رمضان را از جهت احتیاط، که روزۀشان کاملاً بدون نقصان باشد یا بخاطر تمرین نفس خود روزه می‌گیرند؛ این در حالی است که روزه گرفتن یک یا دو روز پیش از رمضان را شریعت نهی کرده و این کار یک عمل مقبول شرعی نیست؛ زیرا یکی از سبب‌هایی‌که روزه گرفتن یک یا دو روز پیش از رمضان را منع کرده، همین حدیث فوق است و نیز این‌که عبادات توقیفی است(وحی آن را تعیین کرده و انسان در تغییر و زیاد و کم کردن آن صلاحیت ندارد)؛ از جهت این‌که انسان در بدعت و گناه واقع نشود و علماء هم در این اتفاق نظر دارند؛ لیکن با آن هم بعضی از مردم این چنین عادت دارند. این وظیفۀ حکام و دولت‌هاست که رعیت یا مطبوعین خود را بفهمانند تا در هر عمل، حکم شرعی(ارکان، شروط و مسایل مربوطه‌اش) مراعات شود؛ اما برعکس حکام و دولت‌های این زمانه، که دست‌نشانده‌های غرب اند، مردم را به فحشاء و فساد تربیت و آموزش می‌دهند؛ اگر دقت نمائیم، تمام چیزها را برما فاسد کرده‌اند؛ حتی نماز و روزه را.

اما کسانی‌که یک یا دو روز پیش از رمضان را روزه می‌گیرند، به نیت این‌که توسط این عبادت نفس خود را تحت فشار و تکلیف قرار دهند، این‌ها مستحق اجر نمی‌شوند؛ زیرا عبادت تکلیف جسمی نیست؛ بلکه این عبادتی است خالص برای الله متعال، که ماده با روح مزج می‌شود، میکانیزم آن را الله متعال تعیین کرده و ما تنها آن را اجرا می‌کنیم. لیکن افرادی‌که این روزها(یک یا دو روز قبل از رمضان) به روزهای عادت‌شان برابر شود که روزه می‌گرفتند، برای آن‌ها اشکالی ندارد که روزه بگیرند.

دلیل دیگری‌که ممنوعیت این عمل را تأیید می‌کند، اینست که روزۀ این روزها، عمل تنهایی یا تکروی است؛ به اصطلاح دیگر، خلاف جماعت عمل می‌شود که از زاویۀ مفاهیم سیاسی و نصوص شرعی تحسین نمی‌شود؛ چنانچه در حدیثی‌که ترمذی به درجۀ حسن روایت کرده و البانی نیز صحیح دانسته، آمده است:

«الصَّوْمُ يَوْمَ تَصُومُونَ وَالْفِطْرُ يَوْمَ تُفْطِرُونَ وَالْأَضْحَى يَوْمَ تُضَحُّونَ»

ترجمه: روزه زمانی است که(همۀ مسلمانان) روزه می‌گيريد و افطار زمانی است که همگی افطار می‌کنيد و قربانی زمانی است که همه قربانی می‌کنيد.

اين حدیث و دلایل امثال آن، دال بر این است که عبادت‌های بزرگ، بدون جماعت و التزام به رأی امام یا خلیفۀ مسلمین صحيح نيست. تکروی و جدا شدن در هرکدام در حقيقت خروج از جماعت و باعث گناه است. بنابر اين، کسی‌که با وجود توان برای شرکت در نماز جماعت تنها نماز بخواند، نمازش صحيح نيست و کسی‌که زکات خود را به دور از امام موجود بپردازد، زکاتش مقبول نيست و کسی‌که در روزه گرفتن تکروی کند(تاهنوز همه مسلمانان روزه نگرفته اند او) به تنهايی روزه بگيرد و افطار کند، در حقيقت تکروی نموده و گناهکار است. کسی‌که به تنهايی حج کند و جدا از مردم روزی را برای وقوف به عرفه برای خود در نظر بگيرد، حج وی درست نیست. پس واضح گردید که عبادات بزرگ مانند روزه، حج وغیره به طور دسته‌جمعی و در قالب جماعتی باید ادا شوند، که در رأس آن جماعت امیری باشد تا مردم پیرامون اجرای عبادات وغیره از فرمان وی اطاعت کنند...

خلاصۀ حدیث

از حدیث فوق چند مطلب واضح می‌گردد:

1. روزه گرفتن یک یا دو روز پیش از رمضان ممنوع است؛ اما کسانی‌که طبق عادت در این روزها برابر شود، اشکالی ندارد که روزه بگیرند.

2. برای انجام دادن فرایض یا عبادات بزرگ مانند نماز، روزه، حج، جهاد وغیره جماعت مسلمانان(موجودیت دولت اسلامی، که همه امور را مطابق احکام شرعی تنظیم کند) لازم است.

3. زمان روزه گرفتن، زمان افطاری، ایام عیدین و قربانی، از همه مسلمانانِ روی زمین باید یکی باشد که برای تنظیم این امور مطابق احکام شرعی یک دولت صددرصد  اسلامی لازم است.