(ژباړه)

د سوریې د انقلاب هر پړاو چې تېریږي، اړینه ده ورته ژوره کتنه وکړو او حالت په سم ډول وڅېړو. ځینې پېښې جې رامنځته کېږي، باید په روښانه ډول ورته کتنه وشي او پر مهمو ټکو یې تمرکز وکړو، ترڅو ګټوره حل لاره ورته وړاندې شي. شاید الله سبحانه وتعالی هغو مخلصینو ته چې د شام په انقلاب کې بنسټیز رول لري، توفیق ورکړي چې سمې لارې ته مخه کړي او د انقلاب د ریښتېنو موخو پر مسیر حرکت وکړي.

د ازادې شوې سیمې په لودیځ شمال کې د سوریې د نظام د ګټو له ګواښ سره تر مخ کېدو وروسته په دغې سیمه کې کورنۍ جګړه روانه ده او ناڅاپه د نورالدین زنکي او احرارلشام ډلې د «هیئت تحریرشام » خوځښت پر وړاندې سقوط شوې او دغه جګړه په دې دلیل وشوه چې د ژغورنې حکومت، د دواړو مخالفو ډلو په مرسته غوښتل د اتارب، ریحان او معره ښارونه هم له جګړې پرته ونیسي او عفرین لور ته یې شاتګ ته اړ کړي وکړي، خو اوس د «هیئت تحریرشام» پر ټوله سیمه واکمني لري. سره له دې چې نورې ترکي هویته او اخوان ته لېواله ډلې لکه فیلق شام، سلفي منشا ډلې چې ځانونه پر القاعده پورې تړي او د حراس الدین ډلې هم شته.

 پر موضوع د ښه پوهېدو لپاره غوره ده چې دوو تېرو پړاونو ته ور وګرځو، چې د تحریر شام حرکت ریښه جبهة النصره ډله وه، له داعش بېله شوه او ځان یې پر القاعده پورې وتاړه. وروسته یې هغه جامې چې په درلودو سره یې پر نورو ډلو ویاړ کاوه، له  ځانه واېستلې او د نړیوالې ټولنې د خوښۍ لپاره یې القاعده پرېښوده، ترڅو دغه ډله هم د کفارو له لوري د ترهګرو ډلو په لېست کې شامله نه شي. تر دې وروسته یادې ډلې د ذلیل کېدو پر لور قدم کېښود او د هیئت تحریر شام ډله یې تشکیل کړه. دا هغه ډله وه چې له ترکانو سره یې اړیکه ونیوله او هوډ یې ونیو چې ازادې شوې سیمې ته دننه شي. وروسته تر دې چې یادې ډلې له روسانو او ایرانیانو سره هوکړه وکړه، څو خپل ځواکونه لودیځ شمال ته دننه کړي او ژمنه یې وکړه چې مجاهدین به د سوریې د نظام پر وړاندې هېڅ ډول نظامي اقدام ونه کړي. دا هم د «استانې» د هوکړه لیک داسې عملي کېدو لپاره، چې غوښتل یې د یادې سیمې شخړې کمې شي.

تر هغې وروسته د «هیئت تحریر الشام» او زنګي ډلو تر منځ د «سوتچي» تر هوکړې وروسته جګړه وشوه. دا هغه هوکړه وه چې د پوتین او اردوغان تر منځ لاسلیک شوې وه او په چوپتیا سره د انقلاب پای ته رسېدو او له جګړې پرته د سوریې نظام ته د سیمو د سپارلو د اړتیا پر بنسټ یې د امریکا اراده تر شاوه. د سوریې د انقلاب پای ته رسېدل د درېیو وژونکو اقدامونو له لارې چې هر یو په یوازې ډول انقلاب له منځه وړي، په ځانګړي ډول چې بیا درې واړه سره یوځای شي.

د «سوتچي» د هوکړې مهم بندونه د سوریې د نظام او انقلاب تر منځ د بې وسلو سیمو بیرته نیول، له مجاهدینو څخه د ثقیله وسلو تر لاسه کول او د سوریې نظام لپاره د حلب، دمشق او لاذقیه لارو پرانیستل وو؛ هغه لارې چې د سوریې نظام ته د یرغل لپاره سیمې اسانوي او په دغه وخت کې بله جګړه رامنځته کېږي. د تحریرشام حرکت پر ټوله سیمه واکمني لري او ترکیه پر دغې واکمنۍ بشپړه خوښه ده.

پوښتنه دا ده چې ایا «تحریر شام» ډلې له ترکیې سره ژمنه کړې، په هغه صورت کې چې واک ته ورسېږي، د «سوتچي» ناوړه هوکړه عملي کوي، په ځانګړي ډول بیا هغه مهال چې نورې ډلې هم کمزوری رول لري؟! که دغې ډلې داسې ژمنه کړې وي، وړاندې تر دې چې انقلاب پای ته ورسېږي، لومړی خپل ځان له منځه وړي. ځکه دغه ډله په دا ډول هوډ سره له خلکو سره مخ کېږې، هغو خلکو سره چې په ټول وس سره د دغې ډلې پر وړاندې ولاړ دي او دغه خلک اجازه نه ورکوي چې خپل ځانونه، انقلاب او قربانۍ په اسانۍ د سوریې نظام ته وسپاري. نو پر دې ټولو سربېره، تحریر شام ډله به پر خپله ژمنه ولاړه وي یا دا چې ترکیه او امریکا به دغه ډله ورو ورو واک ته ورسوي؟

سره له دې چې امریکا او ترکیه یاده ډله په سم ډول پېژني او پر دې پوهېږ چې که دغه ډله واک ته ورسېږي، له خلکو سره ناوړه چلند کوي او د دغې ډلې د مالیو په واسطه د خلکو ځورول ګواښوونکې نښه ده، چې د خلکو د ناوړه ژوند ښکارندویې کوي او واک ته د دغې ډلې په رسېدو سره به خلک وځورېږي. له همدې امله کله چې تحریر شام ډله لېرې شي، ترکیه به خپل نور مزدوران د عفرین په سیمه کې ځای پر ځای کړي او پر مټ به یې د تحریر شام واکمني په سیمه کې له منځه یوسي. نو په دغه ډول به حالت د ملګرو ملتونو لاسته ورشي او ورپسې به د ترکي ځواکونو په وتلو سره د سوریې نظام پر خلکو واکمني پیدا کړي او د سوریې انقلاب به پای ته ورسېږي.