ګارډین ورځپاڼې راپور ورکړی چې په افغانستان کې د بریتانیايي پوځیانو د جنګي جنایتونو قضیې ته رسیدګي ښايي تر ۲۰۲۵م کال پورې وځنډېږي. د بریتانیا هوايي ځواکونه په هلمند ولایت کې د افغانتسان د شاوخوا ۸۰ مسلمانانو پر وژنې تورن دي. ویل شوي چې دغو سرتېرو یاد کسان د ۲۰۱۰-۲۰۱۳ کلونو ترمنځ د خوب پر مهال یا تر نیولو وروسته په سړه سینه وژلي. د قضیې یوه وکیل ویلي چې د بریتانیا ځانګړو ځواکونو په هلمند کې «د جګړې پر شرایطو برابرو ټولو نارینه‌وو» د له منځه وړلو سیاست پلی کړی. دا په داسې حال کې ده چې په ۲۰۲۰م کال کې د اسټرالیا نظامي څېړنو هم تایید کړې وه چې د دغه هیواد ځواکونو په افغانستان کې د ۲۰۰۵-۲۰۱۶ کلونو ترمنځ د ماشومانو او بندیانو په ګډون شاوخوا ۳۹ ملکیان په مرميو وژلي.

یادې پېښې په افغانستان کې د بهرنیو اشغالګرو ځواکونو د زرګونو جنایتونو وړه بېلګه ده چې ډېره کمه برخه یې منعکسه شوې. د مسلمانانو پر وړاندې د غرب جنایتونه یوازې تر افغانستانه نه را لنډېږي، بلکې ۱۰۳ کاله کېږي چې د خلافت دولت په نشتون کې له فلسطین څخه تر عراق او له سوریې تر افریقا پورې د مسلمانانو وینه په ډېرې بې رحمۍ تویېږي او د مسلمانانو هېڅ پوځ او حاکم نشته چې د دغې ارزښتمنې وینې دفاع وکړي. ان تر دې چې د مسلمانانو وینه د غربي سرتېرو پر سرګرمۍ بدله شوې؛ ځینو امریکايي او د ناټو پوځیانو اعتراف کړی چې په افغانستان کې یې د ماموریت پر مهال د شرط تړلو او د تفریح په موخه ملکي خلک ویشتل.

په غرب کې چې د جنګي جنایتونو د څېړلو لپاره کومې محکمې جوړېږي، د عدالت ټینګولو وړتیا نه لري. ډیری تورن کسان د ډول ډول جنګي جنایتونو پر ترسره کولو سربېره، په نظامي محکمه کې تبرئه شوي او له معنی لرونکې موسکا سره له محکمې وتلي. لکه څه ډول چې ټرمپ په ۲۰۱۹ کال کې درې هغه جنګي جنایتکاران وبښل چې په افغانستان او سوریه کې د بې ګناه مسلمانانو قاتلین وو او ان محکمو پرې د اوږدې مودې بند جزا حکم صادر کړی و.

په دې کې هېڅ شک نشته چې د غرب ټول تاریخ د بشریت پر وړاندې له جنایتونو ډک دی او په هره خاوره کې یې چې خپل شوم ګام اېښی، وحشت او جنایت یې رامنځته کړی. ځکه چې غربي اشغالګر هېڅ انساني او اخلاقي ارزښت ته ژمن نه دي. د غرب جرايم یوازې تر جنګي جنایتونو نه را لنډېږي، بلکې له هغه وخته چې خلافت سقوط شوی او د ډیموکراسۍ فاسدې مفکورې او وینه زبېښونکي پانګوال نظام د نړۍ واکمني په لاس کې اخیستې، ټول بشریت او په ځانګړي ډول اسلامي امت تر اشغال، استعمار، ظلم او جنایت لاندې دی او ان ځمکه، سمندر، مرغان او ژوي هم د دوی له جنایتونو خوندي نه دي پاتې.

په حقیقت کې؛ هر مسلمان چې وژل کېږي، هغه یو عدد نه بلکې یو انسان دی او هر څاڅکی وینه یې تر کعبې لوړ ارزښت لري؛ د مسلمان د یوه څاڅکي وینې لپاره پکار ده چې د غرب مبدأ، ثقافت او نظم يې را نسکور او له منځه لاړ شي. خو هغه څه چې د خواشينۍ وړ دي، دا دي چې په تېرو ۲۰ کلونو کې د افغانستان د مسلمان او مجاهد ولس پر وړاندې د غرب پر جنګي جنایتونو سربېره، اوسنی حاکم نظام له دغو جنایتکارانو سره د نږدې اړیکو ټینګولو په هڅه کې دی او د بریتانیې او امریکا له امنیتي چارواکو او ډیپلوماټانو سره سیاسي او امنیتي ناستې کېږی. په دغو ناستو کې له هغوی څخه د سیاسي مشروعیت او اقتصادي مرستو غوښتنې کېږي. موږ په ډیر اخلاص خپلو مجاهدو وروڼو ته شرعي تذکر ورکوو چې پیاوړی نظامي موقف مو د جګړې په ډګر کې د دښمن د ماتې سبب شو، اړتیا ده چې د سیاست او ډیپلوماسۍ په ډګر کې هم پیاوړی شرعي موقف ونیول شي چې دغه مکار او جنایتکار دښمن زموږ په خاورو کې د نفوذ فرصت او جرات پیدا نه کړي. شرعي سیاست حکم کوي چې له دغو جنایتکارانو سره هر راز سیاسي او اقتصادي تعامل پای ومومي او د امت د وحدت لپاره هڅې وشي. ځکه چې د متکبر غرب جنایتونو ته غاښ ماتوونکی ځواب او له اسلامي ارزښتونو او د مسلمانانو له وینو دفاع د امت له فکري، سیاسي، نظامي او جغرافیوي وحدت او د نبوت پر منهج خلافت له تاسیس پرته شونې نه ده.

«إِنَّمَا الإِمَامُ جُنَّةٌ يُقَاتَلُ مِنْ وَرَائِهِ وَيُتَّقَى بِهِ فَإِنْ أَمَرَ بِتَقْوَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَعَدَلَ كَانَ لَهُ بِذَلِكَ أَجْرٌ وَإِنْ يَأْمُرْ بِغَيْرِهِ كَانَ عَلَيْهِ مِنْهُ» رواه مسلم.

ژباړه: «امام (خليفه) ډال دی چې تر شا يې جګړه کېږي او هغه ته پنا وړل کېږي. که چېرې هغه له الله عز وجل څخه پر تقوی امر وکړي او عدالت وکړي، نو د هغه لپاره د دغو کارونو اجر دی، خو که چېرې له دې (تقوی او عدالت) پرته پر بل څه امر وکړي، نو ګناه يې د هغه پر غاړه ده».

د حزب التحریر – ولایه افغانستان مطبوعاتي دفتر

(ژباړه) 

پوښتنه:

السلام علیکم ورحمت الله وبرکاته!

یوه کس پوښتنه وکړه چې حزب‌التحریر د خلافت دولت د تاسیس لپاره یوازې پر مکي دور استناد کوي او د خلافت لپاره د دعوت په بهیر کې جهاد د شریعت خلاف بولي او وایي چې رسول الله صلی الله علیه وسلم دغه کار نه دی کړی. پوښتونکی زیاتوي: د اسلامي دولت د تاسیس لپاره ولې له مدني دور څخه دلایل نه اخیستل کېږي چې جهاد هم پر خپل ځای پاتې شي؟ ایا په دې مسله کې د قناعت وړ ځواب شته دی؟ الله سبحانه وتعالی دې تاسو ته د خیر جزا درکړي.

ځواب:

وعلیکم السلام ورحمت الله وبرکاته!

دې پوښتنې ته د ځواب لپاره لاندې مسایل وضاحت ته اړتیا لري:

۱. د یوه شرعي حکم په اړه وارد شوي دلایل که هغه له کتاب (قرآن) څخه وي او یا له سنتو څخه، پیروي کول یې واجب دي او په مکي او مدني دور کې د واردو شوو دلایلو تر منځ هېڅ توپیر نشته دی.

۲. د یوې مسلې په اړه منل شوي دلایل هغه دي، چې پخپله د همدې مسلې په اړه راغلي وي؛ نه هغه دلایل چې د بل څه په اړه راغلي وي. د بېلګې په توګه:

الف) کله چې یو کس پر اوداسه پوهېدل غواړي، نو د اوداسه اړوند دلایل دې وارزوي، مهمه نه ده چې دغه دلایل په مکه کې نازل شوي که په مدینه کې او شرعي حکم باید له منل شوو اصولو سره سم استنباط شي. نو د اوداسه د حکم د څرنګوالي او پېژندلو لپاره داسې نشي کېدای، چې د روژې د حکم دلایل دې وڅېړل او وارزول شي.

ب) کله چې یو کس غواړي چې د حج احکام وپېژني، نو د حج اړوند دلایل دې وڅېړي او وارزوي، مهمه نه ده چې دلایل یې په مکه کې نازل شوي که په مدینه کې. شرعي حکم له منل شوو اصولو سره سم استنباط کېږي او موږ نشو کولی چې د حج د احکامو د پېژندلو لپاره د لمانځه پر دلایلو استناد وکړو او د حج حکم د لمانځه له دلایلو څخه واخلو.

ج) کله چې یو کس د عیني جهاد او کفايي جهاد د احکامو پېژندل غواړي یا غواړي د جهاد اړوند احکام وپېژني؛ مثلاً غواړي پوه شي چې ایا جګړه وشي او که سوله؛ نو باید د جهاد اړوند دلایل وڅېړل او وارزول شي؛ مهمه نه ده چې دغه دلایل په مکه کې نازل شوي که په مدینه کې. شرعي حکم له منل شوو اصولو سره سم له همدغو دلایلو څخه استنباط کېږي او موږ نشو کولی چې د جهاد د احکامو پېژندلو لپاره د زکات اړوند دلایل وارزوو، ترڅو د جهاد په اړه دلایل په زکات پورې له اړوندو دلایلو څخه پیدا کړو. 

د) همدارنګه په ټولو مسایلو کې د هر حکم د پېژندلو لپاره هغه دلایل ارزول کېږي، چې اړوند یې وي؛ مهمه نه ده چې دغه دلایل په مکه کې نازل شوي که په مدینه کې. شرعي حکم له منل شوو اصولو سره سم په حکم پورې له اړوندو همغو دلایلو څخه استنباط کېږي.

اوس د اسلامي دولت د تاسیس پر مسلې او دلایلو رڼا اچوو؛ هغه دلایل چې په مکه کې نازل شوي او یا په مدینه کې، خو شرعي حکم له منل شوو اصولو سره سم له اړوندو دلایلو څخه استنباط کوو.

موږ د اسلامي دولت د تاسیس لپاره په مدینه کې هېڅ دلایل نه لرو، پرته له هغو دلایلو څخه چې په مکه کې د رسول الله صلی الله علیه وسلم په سیرت کې لیدل کېږي. رسول الله صلی الله علیه وسلم په مکه کې په پټه دعوت پیل کړ، ترڅو د خلکو یوه مومنه او صابره کتله رامنځته کړي؛ وروسته یې په مکه کې د هغې شتون اعلان کړ او ورپسې یې د قدرت او ځواک له څښتنانو څخه د نصرت غوښتنه وکړه او په دغه پړاو کې الله سبحانه وتعالی په خپل نصرت سره رسول الله صلی الله علیه وسلم ته عزت ورکړ او رسول الله صلی الله علیه وسلم د قدرت د څښتنانو په لوري هجرت وکړ او په دې توګه یې اسلامي دولت تاسیس کړ.

همدا د اسلامي دولت د تاسیس دلایل دي او د اسلامي دولت د تاسیس لپاره له دې پرته نور دلایل نشته دي. رسول الله صلی الله علیه وسلم د درېیو پړاوونو دغه دلایل په واضح او څرګند ډول عملي کړي دي او لازمه ده چې دغو دلایلو ته په عملي توګه ژمن پاتې شو.

نو اصلي مسله د جهاد تر فرضیت مخکې له مکي دور سره او د جهاد تر فرضیت وروسته له مدني دور سره هېڅ اړیکه نه لري؛ بلکې مسله د اسلامي دولت د تاسیس د څرنګوالي په دلایلو پورې تړلې ده او دغه دلایل یوازې په مکي دور کې موندلی شئ، ان تر دې چې رسول الله صلی الله علیه وسلم د اسلامي دولت د تاسیس لپاره مدینې ته هجرت وکړ.

د اسلامي دولت تاسیس یوه مسله ده او جهاد بله مسله ده؛ لکه څنګه چې وړاندې مو یادونه وکړه، چې د اسلامي دولت د تاسیس دلایل یوازې په هغه پورې له اړوندو دلایلو څخه استنباط کېږي او د جهاد دلایل پخپله په جهاد پورې اړوندو دلایلو څخه. همدارنګه د اسلامي دولت د تاسیس مسله د جهاد له مسلې څخه بېله ده او له دغو دوو مسلو څخه هېڅ یوه په بلې پورې نه توقف کېږي. له همدې امله جهاد د اسلامي دولت په نشتون کې نه ځنډول کېږي. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمايي:

«وَالْجِهَادُ مَاضٍ مُنْذُ بَعَثَنِي اللهُ عَزَّ وَجَلَّ إِلَى أَنْ يُقَاتِلَ آخِرُ أُمَّتِي الدَّجَّالَ، لَا يُبْطِلُهُ جَوْرُ جَائِرٍ وَلَا عَدْلُ عَادِلٍ»

ژباړه: له هغه وخت راهیسې چې الله (سبحانه وتعالی) زه د مبعوث کړی یم، بیا زما تر وروستي امت پورې چې دجال به وژني، جهاد به دوام لري؛ د ظالم ظلم او د عادل عدالت جهاد نشي ځنډولی. (بیهقي دغه حدیث له انس ابن مالک څخه په سنن کبری کې تخریج کړی دی.)

له همدې امله جهاد به له شرعي احکامو سره سم د قیامت تر ورځې پورې دوام لري، هغه که خلافت موجود وي او که نه وي او همداراز د خلافت د تاسیس لپاره کار او فعالیت کول هم په دغه دلیل نه ځنډېږي، چې جهاد د حکامو لخوا ځنډېدلی دی. نو د خلافت لپاره کار او فعالیت د خلافت تر تاسیس کېدو روان دی؛ ځکه چې له خلیفه سره د بیعت نشتون هغه حالت دی، چې د قدرت څښتنان پکې په حرامو مرتکب کېږي. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلي دي:

«مَنْ خَلَعَ يَدًا مِنْ طَاعَةٍ، لَقِيَ اللهَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا حُجَّةَ لَهُ، وَمَنْ مَاتَ وَلَيْسَ فِي عُنُقِهِ بَيْعَةٌ، مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً»

ژباړه: څوک چې (د امام/ خليفه) له اطاعت څخه لاس واخلي، له الله (سبحانه وتعالی) سره به د قیامت په ورځ په داسې حال کې مخ شي، چې هېڅ عذر او دلیل به نه لري؛ څوک چې مړ شي او پر غاړه یې د بیعت کړۍ نه وي، د جاهلیت په مرګ مړ شوی دی.

نو جهاد به روان وي او د خلافت تر تاسیس پورې به د دغې موخې لپاره فعالیت هم روان وي او له دغو دوو احکامو څخه یو یې په هغه بل سره نه توقف کېږي. دا دوې بېلې مسلې دي او له دغو دوو مسلو څخه د هرې یوې د ثبوت لپاره د همغې اړوندو شرعي دلایلو ته اړتیا ده او دلایل یې له منل شوو اصولو سره سم د هرې یوې مسلې له ځانګړو شرعي دلایلو څخه استنباط کېږي.

نو حزب‌التحریر د رسول الله صلی الله علیه وسلم پر طریقه روان دی؛ هغه طریقه چې رسول الله صلی الله علیه وسلم په مکه کې پیل کړه او تر مدینې او ان د اسلامي دولت تر تاسیس پورې یې دوام وکړ او هېڅ مادي عملونه یې ترسره نه کړل.

د خلافت دولت د تاسیس لپاره د دعوت پړاوونه په مکي او مدني دور پورې تړاو نه لري؛ بلکې د مادي عملونو نه ترسره کول هغه دلیل دی، چې رسول الله صلی الله علیه وسلم د اسلامي دولت لپاره د دعوت په بهیر کې او بیا تر مدینې پورې، مادي عملونه نه دي ترسره کړي. د خلافت دولت د تاسیس په قضیه کې یوازینی دلیل د رسول الله صلی الله علیه وسلم طریقه ده، چې دری پړاوونه لري.

که چېرې موضوع او مسله د اسلامي دولت د کړنو او د هغه د جوړښت په اړه وي، له شک پرته موږ هغه دلایل وړاندې کوو چې رسول الله صلی الله علیه وسلم په مدینه کې د اسلامي دولت د کړنو او د هغه د جوړښت په اړه بیان کړي دي.

لنډه دا چې:

لومړی- د هرې مسلې احکام د همغې مسلې په تړاو له واردو شوو دلایلو څخه اخیستل کېږي، مهمه نه ده چې دلایل یې په مکه کې نازل شوي که په مدینه کې. د بېلګې په توګه: د روژې احکام په روژه پورې له اړوندو دلایلو څخه اخیستل کېږي او د لمانځه احکام په لمانځه پورې له اړوندو دلایلو څخه. په همدغه اساس د جهاد احکام په جهاد پورې له اړوندو دلایلو څخه او د اسلامي دولت د تاسیس احکام په اسلامي دولت پورې له اړوندو دلایلو څخه اخیستل کېږي. ټول شرعي احکام په همدغه ډول دي.

دویم- د اسلامي دولت د تاسیس لپاره په مکه کې د رسول الله صلی الله علیه وسلم پر طریقه ځکه ټینګار کېږي، چې له مکي دلایلو پرته بل دلیل نشته دی؛ که چېرې د اسلامي دولت د تاسیس لپاره له مکي دلایلو او په مکه کې د رسول الله صلی الله علیه وسلم له سیرت پرته په مدینه کې هم دلایل وای، نو له شک پرته پر هغو به استدلال جایز و.

له الله سبحانه وتعالی څخه غواړو چې له موږ سره مرسته وکړي، ترڅو اسلامي دولت او راشده خلافت تاسیس کړو، چې د دغه لوی دولت په واسطه اسلام او مسلمانان عزت پیدا کړي، کفر او کفار ذلیل شي او خیر او برکت پر ټوله نړۍ خور شي. له شک پرته چې د دغه ډول حالت رامنځته کېدل د الله سبحانه وتعالی لپاره سخت نه دي، بلکې ډېر اسانه دي.

ستاسو ورور عطاء ابن خلیل ابوالرشته