د سیاست، ساینس او مدني ټولنې په ډګرونو کې فعال او ډېر مهم کسان د ۲۰۲۰ ز کال د فبروري له ۱۴مې تر ۱۶مې پورې د جرمني په مونیخ ښار کې راټول شوي وو تر څو هلته د «غیرلويديځ» تر سرلیک لاندې په کلني امنیتي کفرانس کې ګډون وکړي او د نړۍ د خرابېدو په اړه وغږېږي. لېبرال نظم چې د دویمې نړیوالې جګړې وروسته رامنځ ته شو، د المان د تګلارې په جوړښت کې د فکري تضاد سربېره، د المان په استازیتوب د جمهوري ریاست د ولسمشر، فرانک والټر شټين مایر وینا د بهرنیو چارو وزیر هایکو ماس پیل کړه او د دفاع وزیر په وینا سره پای ته ورسېده. اینګریټ کرامپ کرینباویر، د المان د بهرني او امنیت تګلارې ته د رسېدونکي خطرناک انحصار کچه بیان کړه.

د عالي مقام په توګه د هغه ظرفیت، ولسمشر فرانک والټر شټاين مایر د المان د بهرني او امنیت پالیسي مطرح کړه. هغه لومړی د نړیوال سیاست د عمومي چوکاټ پر بدلون باندې تمرکز وکړ، چې په پایله کې په هغو مسئلو کې د شک لامل شو چې ویل کېږي: «زه وېرېږم چې نن موږ د نړیوال ویجاړ سیاست شاهدان یو....» چې د لویو قدرتونو ترمنځ نه یوازې د سیالۍ مفکوره او ستراتيژیک سندونه جوړوي، بلکې  دوی هغه نوی واقعیت هم تر کنټرول لاندې راولي چې موږ پکې ژوند کوو...». له روسیې او چین وروسته د المان فدرالي جمهوریت «نږدې متحد» متحده ایالتونو اوس د نړیوالې ټولنې نظر له پامه غورځولی دی. د یو ملتپال دریځ مشري کوي، لکه څنګه چې هغه وویل: «د تازه امنیتي ناورینونو، د اټومي وسلو او د سیمه ییزو شخړو په ډېروالي سره المان د ګډ ټولنیز عمل له لارې د بشر دوستانه مسئلو په هواري کې پاتې راغلی او د ملګرو له لوري محاصره دی» همدا راز یې ویلي وو، مګر اروپایي ټولنه له موږ څخه د سترو ننګونو سره لاس او ګرېوان ده: «که نن موږ اروپايي اتحاديې ته وګورو، موږ د غبرګونو پر ځای اقتصادي تنوع ګورو، موږ سیاسي او ایډیالوژیکو درزونو ډېروالي ته پام اړوو... د پخوا په پرتله برعکس موږ نه شو کولای ۲۰۲۰ز کال په همدې اساس پیل کړو چې لوی قدرتونه غواړي اروپا مدغمه کړي. د دې پر وړاندې، هر یو لوی لوبغاړی د خپلو ګټو په لټه کې دی، حتی که دا او د اروپایي اتحادیې لګښت زموږ لپاره د غوره پرمختګ خبر نه دی». لکه څنګه چې هغه وویل، دواړه پرمختګونه باید په ګوته شي... باید د نړیوالې ټولنې نظر ته ادامه ورکړل شي، تر څو د نړیوال حقوقي نظام رامنځ ته کولو ته دوام ورکړي او اروپا پیاوړې کړي، تر څو  په نړۍ کې د المان حضور ثابت کړي.

په یوه متحرکه کچه، شټاین مایر وویل: «دا بهرنۍ او امنیتي پالیسي یوازې د اتلانتټیک اتحاد او د اروپایي اتحادیې د ګډ بهرني او امنیتي پالیسۍ په غښتلي کولو سره تر لاسه کېدلای شي». لکه څنګه چې په المان کې، د دفاعي پالیسۍ په ډګر کې د اغېزمنې اروپایي اتحادیې پراختیا اړینه ده، لکه په اتحادیه کې د اروپا د حضور پراختیا. د بهرنیو چارو وزیر هایکو ماس او د دفاع وزیر انیګریټ کرامپ کرینباویر د «دوه اړخیزه ستراتيژي» په اړه خبرې پیل کړې، د بهرینو چارو وزیر ټینګار وکړ چې د المان د نظامي هڅو سربېره ډېر کار کولو ته چمتو دی: «البته زه په دې برخه کې د یو جوړښت په فکر کې یم، د ناټو په داخل کې د یو غښتلي اروپايي ستنې په توګه د اروپا د امنیت او دفاع اتحادیه او دا هغه څه دي چې موږ له فرانسې سره په ګډه سخت کار کوو، موږ په دې مسئله کې د ستراتېژیکو خبرو اترو لپاره د ولسمشر ماکرون وړاندیز منو، مګر دا نظامي برخه اخیستل باید یو مشخص سیاسي منطق وڅاري. : «له ډيپلوماسۍ، روښانه سیاسي ستراتيژۍ او په ورته موقعیتونو کې د نظامي ظرفیتونو له رامنځ ته کولو پرته موږ ټول په خطر کې یوـ تر ټولو ښه دا چې نظامي عملیات کار نه کوي او په دې توګه دوی کولای شي وده وکړي. ناورین، په دې برخه کې د المان د دفاع پخواني وزیر پيټز سټروزاک ویلي دي: «د المان امنیت او دفاع د سند او هند په غرونو کې کېږي». اوس دا کرښه باید پراخه شي؛ ځکه چې د جرمني د امنیت دفاع هم په عراق، لیبیا، سهیل، نیویارک، ژينیو او بروکسل کې د خبرو اترو پر میزونو هم کېږي. همدا راز، المان او اروپا اړتیا لري چې «د نړیوال سیاست په انډول کې خورا ډېره ونډه ورکړل شي»، دا خبره د دفاع وزیر انګريټ کرامپ کرینباویر وکړه. دا نه یوازې د متحده ایالتونو او چین ترمنځ د منظمې سیالۍ په شرایطو کې اړین دی، بلکې دا د اروپا د سویلي ګاونډ ـ یعنې افریقا او منځني ختیځ ته په کتلو سره نږدې دی.

د المان د بهرنۍ او امنیت پالیسۍ دغه پراخه کرښې سخت فشارونه ښيي. له یوې خوا، د المان حکومت غواړي نوښتونو ته لاره پرانېزي، لکه د فرانسې د ولسمشر ماکرون غوښتنه چې د یوې خپلواکې اروپا بهرني او امنیت پالیسي د رامنځ ته کولو لپاره ستراتېژیک ډیالوګ وکړي، خو د اروپا خپلواک دفاع پالیسي د ختیځې اروپايي هېوادونو د مخالفت له امله د ناکامۍ سره مخ ده، تاریخي سیالي هم کېدلای شي یو ځل بیا راپورته شي: «د متحده ایالتونو څخه د خپلواکې اروپا دفاعي ظرفیتونو په رامنځ ته کولو سره المان او فرانسه به د جرمني او پولنډ حکومت تر منځ وېره رامنځ ته کړي. پر اروپا کنټرول «لکه څنګه چې په نړیوال سیاست او ټولنې ژورنال په وروستي تحلیل کې ویل شوي دي. په ورته وخت کې، د المان حکومت په دې لټه کې دی چې له متحده ایالتونو سره د ناټو اتحاد پیاوړی کړي او په اروپا کې د اروپا د بهرني او امنیت پالیسي په ناټو کې د اروپایي ستون په توګه ثابت کړي. له همدې امله، هغه جنجال چې د فرانسې سره به د دې پایلې په توګه رامنځته شي، ښايي د هغې د پیل څخه وړاندې د پروژې د ناکامۍ لامل شي. همدا راز، په عربي خلیج کې د یو اړخیزې اروپايي مداخلې په اړه اوسنی بحث، د ایران پر وړاندې د متحده ایالاتو د پالیسۍ څخه خپلواک (د ډېر فشار پالیسي)، متضادې ګټې منعکس کوي، چې د نورو توپیرونو اصلي مرکز دی او د متناقض ایتلاف نظامونو په پایله کې منځ ته راغلي دي.

پر دې سربېره، دواړه څارنې د المان ګټو ته نږدې دي او منځني ختيځ همدا راز د افریقا په لویه وچه کې د ناکامه ستراتېژیو کوربه توب کوي. اروپایي بحیره ـ دا چې اسلامي هېوادونه ـ متحده ایالات او فرانسه د دښمن د قدرت په سترګه  ورته ګوري، چې غواړي خپل نفوذ او اقتصادي ګټې خوندي او پراخه کړي، خپل سیاسي پلانونه په ايډیالوژیک او فرهنګي ډګر کې پلي کړي. که د جرمني بهرنی او امنیت پالیسي د امریکايي او فرانسوي مداخلو په جریان کې بدلون لا هم نه دی پاتې ناکامېږي، لکه څنګه چې په افغانستان، عراق یا مالي په اسلامي خاورو کې وروستۍ جګړې ناکامې شوې دي. سربېره پر دې، په اسلامي خاورو کې ناڅرګند وضعیت، چې اساساً د نړیوالې جګړې وروسته په هغې باندې د یو عجیب واکمن نظام د پلي کېدو له امله رامنځ ته کېږي چې په بشپړه توګه له اسلامي هویت او ژوند څخه سرغړونه کوي. د المان د بهرنیو چارو وزارت په دهلیزونو کې ستراتيژي جوړوونکي د عربي پسرلي پېښو ته باید پام وشي چې په اسلامي نړۍ کې اوسنۍ ادارې په ډېرو اټکلونو کې پاتې راغلې دي او دا چې سیاسي ثبات یوازې د رښتیني اسلامي دولت په رامنځ ته کېدو سره په دې سیمه کې تر لاسه کېدلای شي. په عراق، لیبیا او سهیل کې د غربي ارزښتونو دفاع کوونکې بهرنۍ تګلاره به د اوسنیو جګړو دوام او په سیمه کې د المان د نسبتاً مثبت شهرت د حتمي تباهۍ لامل شي.

د دې شالید پر وړاندې، په جرمني ژبه غږېدونکو هېوادونو کې حزب التحریر په اسلامي خاورو کې د المان د پوځي فعالیتونو د پراختیا پر وړاندې د المان د فدرالي تګلارې په دهلیزوونو کې پرېکړه کوونکو ته په بېړني ډول اخطار ورکوي چې د دې پر ځای د فرانکو ـ امریکا شخړې د ځان ګټې لټولو هڅه وکړي او د دوی سیاسي لوبو کې د رامنځ ته شوي ملګري په توګه د المان لپاره به غوره وي چې خپله ستراتيژي جوړه کړي او په اوږد مهال کې د خپل اوسني اتحاد څخه د ایتلاف جوړښتونو او د نورو هېوادونو سیاسي لارو سره ازاد کړي. د عثماني خلافت سره د خپل تاریخي اتحاد له امله، المان د اړیکو انډول لري چې د متحده ایالاتو، فرانسې، بریتانیا، روسیې او چین په پرتله د دې لپاره یوه ستراتيژکه ګټه ګڼل کېدلای شي.  د یو اړخیز له مخې یې په نړیوال سیاست کې خپرېدل پیل کړې دي، المان باید یوه داسې ستراتيژي طرحه کړي چې له دې ننګونې سره برابره وي او د دې وړتیا ورکړي چې له ګاونډیو مسلمانو هېوادونو سره ښې او پراخه اړیکې رامنځ ته کړي.

په جرمني ژبه غږېدونکو هېوادونو کې

 د حزب التحریر مطبوعاتي دفتر